RvS dwingt ook Limburg tot onderzoek beweiden en bemesten

Milieuorganisatie Mobilisation for the environment (MOB) was naar de rechtbank gestapt, omdat de Limburgse boeren zonder natuurvergunning mest uitreden. De provincie legde een handhavingsverzoek van MOB naast zich neer. Maar volgens de rechtbank was het handhavingsverzoek terecht. Het was namelijk niet duidelijk of het uitrijden van mest zonder negatieve gevolgen voor de natuur was. De provincie kreeg vier maanden de tijd om de situatie bij de veehouderijen beter te onderzoeken en te regelen.

• Lees ook: Provincies: eerst PAS-melders, daarna gebiedsaanpak

Maar de provincie legde zich niet bij dit oordeel neer. De periode van vier maanden was volgens de provincie veel te kort, omdat het onderzoek veel tijd en mankracht zou kosten. De Raad van State oordeelt nu dat die periode inderdaad te kort was. Intussen heeft de provincie al nader onderzoek gedaan, maar volgens de Raad is dit niet voldoende.

Referentiesituatie

De provincie krijgt drie maanden extra tijd om de zaak met de Limburgse boeren af te ronden. Daarbij draait het om de bestaande rechten voor het uitrijden van mest (de referentiesituatie) op het moment dat de eerste Europees beschermde natuurgebieden werden aangewezen in 1994. Volgens de provincie geldt voor alle zestien Limburgse boeren dat ze op grond van een toen geldend bestemmingsplan mest mochten uitrijden. Ook daaropvolgende bestemmingsplannen lieten dat toe. Dus is de zaak voor de provincie klaar.

Maar daar twijfelt de Raad nu aan. In sommige gevallen zijn landbouwpercelen intussen omgezet in onder andere een bedrijventerrein. De vraag voor de Raad is of er op het ijkpunt in 1994 nog wel mestrechten waren voor die percelen waar een andere bestemming aan is gegeven. De provincie heeft de referentiesituatie dus volgens de Raad onvoldoende onderzocht in die afwijkende gevallen. 'Het is daarom in dit geval aan de provincie om te controleren dat de percelen op de referentiedatum feitelijk in gebruik waren als landbouwgrond', vindt de Raad.

IJkpunt in 1994

Waren er op het ijkpunt in 1994 mestrechten op grond van een bestemmingsplan en was een boerderij toen en later ook als zodanig in gebruik, dan is de zaak klaar voor de Raad. Maar volgens MOB blijft dit een probleem, omdat het de controle op de daadwerkelijke bemesting en stikstofemissies buiten beeld laat.

'Met deze uitspraak is het niet mogelijk om de feitelijke emissies vast te stellen', reageert Valentijn Wösten van MOB op de uitspraak van de Raad. 'Daar zit een enorm groot probleem. Handhaving van de Natuurbeschermingswet wordt hiermee grotendeels een sprookje.'