Biologische doelstelling vraagt radicale veranderingen

Nieuws Biologische landbouw Peter Smit 18 jan 2023 om 13:03uur

Het doel om het biologische aandeel in de landbouw en de consumptie te laten groeien naar 15 procent vraagt om radicale veranderingen bij consumenten en in het overheidsbeleid. Met deze conclusie opende woensdagochtend in Den Bosch de tweedaagse Biobeurs.

Biologische+doelstelling+vraagt+radicale+veranderingen

Tijdens de paneldiscussie waarmee de beurs officieel werd afgetrapt, kreeg HAK-directeur Timo Hoogeboom een daverend applaus voor de bekendmaking dat zijn bedrijf overstapt op een volledig biologisch assortiment.

Hoogeboom zegt daar wel bij dat voor die ambitie, die in 2027 moet zijn behaald, radicale veranderingen nodig zijn. Hij doelt daarbij onder meer op de prijsafstand tussen gangbare en biologische producten. 'Het is van fundamenteel belang dat dat wordt verkleind.'

• Lees ook: HAK wordt biologisch merk

Volgens de HAK-directeur moeten ook mensen met een kleine beurs biologische producten kunnen kopen. 'Maar wel onder de voorwaarde dat telers extra krijgen betaald. Anders haken ze niet aan.' De overheid kan volgens hem helpen door onder meer te sturen op de btw. Ook supermarkten zouden extra stappen kunnen zetten.

Telers melden zich al

De strategische koerswijziging van HAK werd pas woensdagmorgen bekend, maar de klantenservice van het bedrijf kreeg al enkele biologische telers aan de telefoon die wel willen leveren, zegt Hoogeboom.

Guido Landheer, directeur agro-economisch beleid op het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, vindt ook dat biologisch nog te veel een nicheproduct is. 'We moeten het meer regulier maken, zodat meer consumenten het kunnen kopen. De stap van HAK is daarvan een mooi voorbeeld, maar ook de Plus-supermarkten waar alle huismerkmelk biologisch is.'

True pricing

Op het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit wordt onder meer gekeken naar het concept van 'true pricing'. Daarbij worden alle kosten die een boer moet maken doorberekend in het product. 'Gangbaar is eigenlijk te goedkoop', zegt Landheer.

Om de biologische verkopen een duw in de rug te geven, moet de communicatie over de voordelen ervan ook radicaal anders, stellen de deelnemers aan de paneldiscussie. Roosmarijn Saat, voorzitter van de Biowinkelvereniging, bestuurslid van Bionext en eigenaar van de Rotterdamse en volledig biologische supermarkt Gimsel, is het daarmee eens.

'In een eerlijker prijssysteem wordt de afstand tussen gangbaar en biologisch kleiner. Consumenten moeten begrijpen dat biologisch een oplossing is voor veel vraagstukken waar we als maatschappij voor staan', stelt Saat.

Onzekerheid verdienmodel

Jan-Nico Appelman, landbouwgedeputeerde van de provincie Flevoland, ziet ook dat het biologische systeem meer mogelijkheden biedt om de doelen op het gebied van bodem, water en klimaat te halen. Wel dringt hij erop aan om het verdienmodel voor boeren niet uit het oog te verliezen. 'Door onzekerheid daarover en de marktsituatie zien wij in onze provincie al dat sommige biologische boeren weer teruggaan naar gangbaar.'

Appelmans Brabantse collega-gedeputeerde Elies Lemkes-Straver reisde met een kleine delegatie biologische boeren, organisaties en bestuurders af naar Denemarken om te kijken hoe ze daar biologisch promoten. Het land kent met 12 procent van de voedingsaankopen een veel groter biologisch marktaandeel. In Nederland is dat krap 4 procent.

Brabantse ambitie

Een belangrijk leerpunt van die reis is dat er in Denemarken een actief beleid wordt gevoerd om consumenten vaak in aanraking te laten komen met biologisch, zegt Lemkes-Straver. Provincie Noord-Brabant gaat hier nu zelf ook op inzetten. Bij de start van de Biobeurs is met marktpartijen de intentieverklaring ondertekend om alle bedrijfscatering in 2026 over te laten stappen op biologische en lokale producten.

'Het gaat hierbij om de bedrijfscatering van overheden en bedrijven. Deze ambitie vraagt nogal wat van bedrijven. Ook zal het tijd vergen om aanpassingen te doen. Maar de intentie om dit doel te halen is er', zegt de Brabantse landbouwgedeputeerde.