Meer hulp voor boeren en tuinders in strijd tegen ondermijning

Onder andere door laagdrempelige gesprekken en controles in het buitengebied en het organiseren van bewustwordingsbijeenkomsten voor boeren en tuinders willen de deelnemende partijen, waaronder ook LTO Noord, Glastuinbouw Nederland en Greenport West-Holland, ondermijning meer aanpakken. Een pleidooi voor een landelijk platform voor creatieve initiatieven voor leegstand van schuren, loodsen, stallen en kassen en alternatieve verdienmodellen voor boeren en tuinders is een van de aanbevelingen.

Dat blijkt uit het actieonderzoek 'Ondermijning in het buitengebied en de (glas)tuinbouw in de regio Den Haag. Samen werken aan zicht op de problematiek en kansrijk handelingsperspectief'. Meer samenwerking tussen de partijen is nodig. Tot nu toe werd de problematiek nog te sectoraal opgepakt.

Criminele netwerken

Ook in de regio Den Haag benaderen criminele netwerken boeren en tuinders. Kwekerijen, labs en andere criminele praktijken worden sporadisch aangetroffen. In opsporingsonderzoeken is sprake van links naar het buitengebied en de (glas)tuinbouw en arbeidsuitbuiting vindt plaats in het buitengebied.

De aanpak van ondermijning is lange tijd geen prioriteit geweest in de regio Den Haag, in tegenstelling tot vrijwel alle andere gebieden in Nederland. Volgens gemeenten was drugscriminaliteit in het buitengebied in dit gebied minder aan de orde. Door onder andere ondermijningsbeelden kantelde dit beleid. Dat leidde tot het onderzoek in opdracht van het Regionaal Informatie- en Expertise Centrum (RIEC) Den Haag.

Boeren en tuinders zitten klem

De kwetsbare positie van boeren en tuinders betreft complexe problematiek die breder is dan kwetsbaarheid voor criminele praktijken, blijkt uit het onderzoek. Volgens de partijen zijn boeren en tuinders die klem zitten, kwetsbaar voor aanbod van criminele netwerken door een samenstel van factoren: toenemende leegstand van schuren, loodsen, kassen en stallen, verminderd toekomstperspectief door zaken zoals de stikstofcrisis, stijgende gasprijzen, financiële problemen en een grote afstand tot de overheid.

Het buitengebied in de provincie Zuid-Holland ligt ingeklemd tussen de grote steden Rotterdam, Den Haag en Amsterdam en de mainports bloemenveilingen, de Rotterdamse haven en Schiphol. Er is veel regulier transport, bedrijvigheid en een grote mate van anonimiteit. Deze factoren maken ondernemers kwetsbaar voor ondermijning, blijkt uit het onderzoek.

Gemeente bezoekt alle agrariërs

Veel ondernemers in het buitengebied van gemeente Alphen aan den Rijn staan volgens burgemeester Liesbeth Spies in de belangstelling van criminelen. Dat blijkt uit de eerste resultaten van bezoeken aan alle agrarisch ondernemers in de gemeente. 'Het met elkaar werken aan de weerbaarheid van deze ondernemers en kennis en kunde opbouwen met de verschillende organisaties is urgent.'

Provincie Zuid-Holland wil in de gezamenlijke gebiedsaanpak aandacht hebben voor de weerbaarheid van boeren en tuinders tegen ondermijnende criminaliteit, zegt land- en tuinbouwgedeputeerde Meindert Stolk. 'We gaan in gesprek met gemeenten, andere overheden en branches hoe dat verder vorm te geven.'

Het RIEC Den Haag heeft het tegengaan van ondermijning in het buitengebied geprioriteerd in de regionale strategie. Verschillende gemeenten in deze regio hebben al initiatieven genomen om ondermijning in het buitengebied tegen te gaan. Ook start een gezamenlijk programma ondersteund door een aanjager.