Niveau melkprijs nog hoog, noteringen onder druk

FrieslandCampina liet begin deze week bij de publicatie van de garantieprijs voor december nog een lichte verhoging zien van 26 cent ten opzichte van november. Daarmee komt die garantieprijs, bij 3,57 procent eiwit en 4,42 procent vet op 62,51 euro per 100 kilo.

De zuivelcoöperatie liet daarbij weten dat in de prijsstijging een positieve prijscorrectie vanwege hogere referentieprijzen in de afgelopen periode is meegenomen. Onduidelijk is wat die garantieprijs zou doen wanneer die correctie niet zou zijn meegenomen.

Duidelijk is wel dat de sterke prijsstijging er inmiddels uit is, de melkprijs is nog altijd op recordhoogte. FrieslandCampina hield de melkprijs voor november gelijk aan die van oktober. De melkprijs van Arla steeg juist in november met 1,50 euro per 100 kilo melk naar 59,72 euro per 100 kilo melk, voor december blijft deze juist gelijk.

55 euro per 100 liter

Het Belgische Milcobel laat de melkprijs voor november 1,5 euro per 100 kilo zakken ten opzichte van oktober. Het is de eerste daling van het bedrijf sinds twintig maanden, nadat die prijs in oktober gelijk bleef aan september. Daarmee komt de standaard melkprijs in november uit op 55 euro per 100 liter. De reëel uitbetaalde prijs voor de leden van de coöperatie komt uit op 59,62 euro. Sinds december 2020, toen 27 euro werd uitbetaald, steeg de melkprijs van Milcobel alleen maar.

Volgens zuivelanalist Willem Koops van ZuivelNL zijn de melkprijzen voor de laatste maanden van dit jaar nog verder gestegen. Dat meldt hij op basis van de EDF-ZuivelNL Internationale Melkprijsvergelijking van oktober. Hij signaleert niet alleen de tendensen bij FrieslandCampina en Arla, maar ziet dat ook DMK en Savencia prijsverhogingen aangekondigden voor november.

Saputo Dairy UK kondigde zelfs aan de melkprijs tot en met februari 2023 niet te zullen verlagen. Die melkprijs ligt, omgerekend in euro's, over heel 2022 45 procent hoger dan gemiddeld in 2021. Eenzelfde procentuele prijsverhoging realiseerden Arla en FrieslandCampina.

Voorschotmelkprijzen

Uit die Internationale Melkprijsvergelijking komt naar voren dat de berekende voorschotmelkprijzen in oktober uitkomen op gemiddeld 53,93 euro per 100 kilo standaardmelk. Dit is 72 cent meer dan in september. Bijna alle melkverwerkers hielden hun melkprijs stabiel of verhoogden deze.

Enkel het Ierse Kerry en het Franse Danone verlaagden hun melkprijzen iets. Ook het Zwitserse Emmi komt in euro's iets lager uit. Dat is het gevolg van een lagere B-prijs en zwakkere Zwitserse frank ten opzichte van de euro.

De melkprijs van Fonterra bleef gelijk, maar daalde in euro's door een lagere koers van de Nieuw-Zeelandse dollar ten opzicht van de euro.

Extreme weersomstandigheden

ABN Amro verwacht dat het komend jaar de zuivelproductie licht afneemt door extremere weersomstandigheden en de maatschappelijke druk om duurzamer te produceren en minder vee te houden. Dit heeft een prijsopdrijvend effect. Aan de andere kant staat de vraagkant onder druk, doordat de bestedingsruimte van de Europese consument wordt beperkt en er minder zuivel wordt afgezet via onder meer de horeca.

De bank verwacht dat de vraag naar zuivel in 2023 in Nederland en belangrijke afzetlanden, zoals Duitsland en het Verenigd Koninkrijk, iets zal afnemen. In combinatie met het geringere aanbod verwacht ABN Amro dat de zuivelprijzen het komende jaar relatief hoog blijven.

Ook ZuivelNL signaleert een dalende melkaanvoer. Toch steeg deze in september met 0,6 procent na een langdurige periode van daling. De grootste stijging werd gezien in Nederland, met 4 procent en Polen met 3 procent. In de eerste drie kwartalen van dit jaar lag de melkaanvoer in de EU een half procent lager dan dezelfde periode in 2021.

Afwachtende houding

Dit herstel van de melkaanvoer, in combinatie met vraaguitval vanwege de hoge prijzen, zorgt voor een forse druk op de zuivelnoteringen. Sinds begin oktober zijn de zuivelnoteringen gedaald. Zo daalde die voor verse boter van 722 euro op 28 september naar 560 euro deze week.

'Nu de markt in een neergaande beweging is geraakt, nemen kopers nog meer een afwachtende houding aan. Ze hopen dat de prijzen verder dalen. Dat zien we vooral bij boter', analyseert Koops.

Ook de noteringen van melkpoeders zijn in de afgelopen maanden gedaald. Hoewel er geen directe link is, volgen de melkprijzen, met enige vertraging, de noteringen vaak wel.