Provincies streven in landbouwakkoord naar perspectief voor boeren

Nieuws Politiek Peter Smit 23 nov 2022 om 17:59uur

Een financieel gezond toekomstperspectief voor boeren en tuinders moet een essentieel onderdeel vormen van het Landbouwakkoord waaraan minister Piet Adema (LNV) werkt. Dat stellen de twaalf Nederlandse provincies in een gezamenlijk rapport.

Provincies+streven+in+landbouwakkoord+naar+perspectief+voor+boeren

Het rapport ‘Landbouw en Voedsel, samenwerken aan perspectief voor agrarische ondernemers’ van het Interprovinciaal Overleg (IPO) is woensdagmiddag op het ministerie van Landbouw overhandigd aan minister Piet Adema (LNV) en NAJK-voorzitter Roy Meijer.

• Lees ook: Landbouwakkoord moet boer perspectief bieden en keten een rol

In het rapport stellen de provincies dat de landbouwtransitie vraagt om systeemverandering. Daarvoor is vanuit de overheid een langetermijnaanpak en visie op de toekomst van de landbouw- en voedselketen nodig.

De overheid moet daarbij bereid zijn om te leren en in de praktijk te toetsen wat wel en niet werkt. Ondernemers verdienen ondersteuning op bedrijfsniveau. Voor het slagen van de gebiedsprocessen in de stikstofaanpak is het noodzakelijk dat boeren en tuinders investeringsbeslissingen kunnen maken. Hiervoor zijn duidelijke doelen, ruimte en een goed verdienmodel noodzakelijk, stelt het IPO.

Een duidelijk ontwikkelperspectief voor de landbouw is de sleutel naar doelbereik voor de opgaven uit het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG)

Peter Drenth, landbouwgedeputeerde Gelderland

De provincies gaan zelf ook aan de slag. Ze willen onder meer op regionaal niveau afspraken maken met ketenpartijen. Bijvoorbeeld voor het leveren van biologische streekproducten aan supermarkten en de rechtstreekse afzet aan de consument. Lokaal moeten randvoorwaarden deze korte ketens stimuleren. Landelijk kan een btw-verlaging voor streekproducten een manier zijn en moeten er bindende afspraken met ketenpartijen worden gemaakt.

Uitgewerkt grondbeleid

In een nationale visie voor de landbouw- en voedselketen mag volgens de provincies een uitgewerkt grondbeleid niet ontbreken. Begrippen als grondgebondenheid, landschapsgrond, overgangsgebieden en kringlooplandbouw moeten concreet worden uitgewerkt in gebiedsprocessen.

Verder pleiten de provincies voor aanpassing van wet- en regelgeving die duurzaam ondernemerschap in de weg staan. Daarbij denkt het IPO aan aanpassing van de pachtwet, opheffen van belemmerende staatssteunregelingen en ruimte voor onderhands verkopen van grond voor gebiedsprocessen buiten de Wet inrichting landelijk gebied (WILG) of het aankopen van grond via Wet voorkeursrecht gemeenten (Wvg).

Externe denktank

Het IPO-rapport is opgesteld in samenwerking met een externe ‘denktank’ die bestaat uit boeren- en natuurorganisaties, experts en partijen uit het bedrijfsleven. De Gelderse landbouwgedeputeerde Peter Drenth, ook voorzitter van de Adviescommissie Vitaal Platteland binnen het IPO, schrijft in het rapport dat de opgaven op het gebied van stikstof en natuur alleen opgelost kunnen worden als er perspectief is voor de landbouw.

‘Een duidelijk ontwikkelperspectief voor de landbouw is de sleutel naar doelbereik voor de opgaven uit het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG). Ook voor provincies is perspectief essentieel, omdat wij in lopende gebiedsprocessen tot afspraken willen komen over de toekomst van gebieden en bedrijven. Dat lukt alleen als het perspectief helder is’, vindt Drenth.

Vrijdag 25 november maakt landbouwminister Piet Adema de hoofdlijnen bekend waarlangs hij wil komen tot een Landbouwakkoord. Eerder gaf hij aan in die onderhandelingen voor zichzelf een centrale rol te zien. Namens de provincies neemt de Brabantse gedeputeerde Elies Lemkes-Straver (CDA, landbouw, voedsel, bodem en brede welvaart) deel aan de gesprekken over het Landbouwakkoord, werd woensdagmiddag bekendgemaakt.