Burger bezorgd over middelengebruik in sierteelt

De water- en bodemverontreiniging door het gebruik van chemische middelen zorgt voor de grootste kopzorgen bij kopers van bloemen en planten. Ook de gezondheidsrisico's die kleven aan het middelengebruik en het toedienen van kunstmest geven de consument een ongemakkelijk gevoel, evenals de verontreiniging van bodem en oppervlaktewater door het gebruik van meststoffen.

Onderzoeksbureau Kantar heeft in augustus voor BBH het onderzoek uitgevoerd in de vier kernlanden voor de Nederlandse sierteeltafzet: Duitsland, Frankrijk, Nederland en het Verenigd Koninkrijk. Ruim 4.800 consumenten tussen 18 en 70 jaar, zo'n 1.200 per land, namen deel aan deze onlinepeiling. Van de geënquêteerden was bekend dat ze minimaal één keer per kwartaal bloemen kopen en op zijn minst eens per halfjaar een plant, al dan niet als cadeau.

Verpakkingsafval

Het afval van verpakkingen verontrust de consumenten in de vier landen eveneens. Ze zien graag het gebruik van (niet-recyclebare) verpakkingen afnemen. Verder lopen de accenten die de bloemen- en plantenkopers leggen per land wat uiteen. In Nederland willen de ondervraagde mensen vooral een vermindering van de uitstoot van broeikasgas, onder andere door het luchttransport van bloemen. Duitsers en Fransen wijzen op het overmatige watergebruik in de sector.

Volgens BBH toont het onderzoek dat de uitgangspositie van de Nederlandse sierteeltsector positief is en ruimte voor groei laat. Een op de drie consumenten denkt dat de sierteeltsector een positieve invloed heeft op het bevorderen van de duurzaamheid in de samenleving. Daarbij wordt de sector vooral geassocieerd met een 'natuurproduct dat mensen blij maakt'.

Bloemen en planten zijn volgens 24 procent van de respondenten goed voor de planeet en volgens 20 procent goed voor de eigen gezondheid. Deze positieve associaties nemen niet weg dat 47 procent de sector ook ziet als reactief als het duurzaamheid betreft. Van de respondenten heeft 5 procent een uitgesproken negatief beeld van de sector.

Intenties en gedrag van consument

Het onderzoek toont ook aan dat de duurzame intenties en het gedrag van de consument vaak nog ver uit elkaar liggen. Bijna 90 procent zegt meer lokaal geproduceerde bloemen en planten te willen kopen als die keuze er is. Maar in de praktijk doet maar 36 procent dit. Twee op de drie mensen zegt meer te willen betalen voor duurzamere producten. Doch eenmaal in de winkel zegt 60 procent, ondanks de goede intenties, toch te kiezen voor het goedkopere en minder duurzame product.

Ook als het gaat om duurzame verpakkingen lopen intentie en gedrag van de consument niet in de pas: 86 procent wil graag vaker bloemen en planten kopen met minder plastic decoratie- en verpakkingsmateriaal, maar 63 procent koopt toch bloemen en planten met mooie plastic verpakkingen.

Meer informatie nodig

Veel mensen stellen in het onderzoek dat het echt lastig is om te zeggen welke bloemen of planten ethisch slecht zijn of slecht voor het milieu. Ze beschikken niet over genoeg informatie over waar bloemen en planten zijn geteeld en hebben de gevolgen van de sierteeltproductie en het vervoer niet goed in beeld. Ook wijzen ze erop dat duurzame bloemen en planten maar beperkt beschikbaar zijn.

Gevraagd naar wie de verantwoording moet nemen voor een duurzamere sierteeltsector, zijn de respondenten duidelijk. Dat moet de gehele keten doen, waarbij de consument ook aandacht heeft voor de eigen rol hierin. Zeven op de tien consumenten steken daarbij de hand in eigen boezem.

Momentopname

Lieke van der Loo, die eind vorige week namens Kantar de onderzoeksresultaten in het World Horti Center in Naaldwijk presenteerde, noemt het onderzoek een momentopname. Door de hoge gasprijs en inflatie kan het onderzoek tot andere resultaten leiden, als de enquête nu wordt gehouden in plaats van in augustus. De Van der Loo zegt dat het niet de bedoeling is om harde conclusies te trekken uit de enquête, maar dat het eerder inzicht geeft in wat er zoal speelt bij de verduurzaming van de sierteeltsector.

De sierteelt doet al langere tijd pogingen om te verduurzamen. Het belangrijkste programma is het Floriculture Sustainability Initiative (FSI), dat in 2013 in het leven werd geroepen door 25 bedrijven, waaronder bloemenveiling Royal FloraHolland en een aantal grote handelaren. Reden was de vraag uit de markt naar duurzaam geteelde bloemen en planten. Momenteel nemen zo'n tachtig internationale organisaties deel aan FSI. Ze zijn in de hele sierteeltketen actief.

Digitale milieuregistratie

FloraHolland wil al een aantal jaren dat alle aanvoerders van sierteeltproducten, zowel leden als niet-leden, aan digitale milieuregistratie doen en een milieucertificaat halen. Deze wens ligt vooral bij eigenaren van kleinere teeltbedrijven gevoelig, onder andere door de kosten die ermee gepaard gaan. Daarom hebben veel kleinschalige bedrijven geen digitale milieuregistratie en -certificering.

In juli van dit jaar heeft FloraHolland deze leden-telers het aanbod gedaan om onder persoonlijke begeleiding en tegen een financiële tegemoetkoming van 350 euro te starten met digitale milieuregistratie. Dan behalen ze binnen een jaar een milieucertificaat. 'In totaal hebben 38 kwekers gebruikgemaakt van dit aanbod', zegt een woordvoerder van FloraHolland. 'Dat is ongeveer 10 procent van het aantal aangeschreven telers.' Het aanbod is verlengd tot het einde van het jaar.

Eind september vertegenwoordigde 82 procent van de FloraHolland-omzet bloemen en planten met een of ander milieucertificaat. In totaal voldeed 69 procent van de omzet aan de FSI-eisen. Van alle teeltbedrijven die aanvoeren op de veiling, doet 57 procent aan registratie en heeft 46 procent een certificaat.