Consumentenprijzen zuivel stijgen fors in Europa

De prijzen stijgen volgens marktonderzoekers van de bank door een afzwakkende economische groei, afnemend consumentenvertrouwen en een flinke druk op de kosten van levensonderhoud. De gemiddelde EU-consumentenprijs voor boter lag in juli 31,2 procent hoger dan in juli vorig jaar.

In deze periode werd de Duitse consument geconfronteerd met een stijging van 47,9 procent, terwijl de Fransen 'slechts' 13,2 procent meer betalen dan vorig jaar voor boter. Ook bij kaas zijn er verschillen te zien in prijsontwikkeling. De stijging in Nederland ligt met 19,1 procent hoger dan het EU-gemiddelde, maar in Polen en Duitsland is de kaas nog duurder geworden.

Verschillen

Er is een aantal factoren dat leidt tot deze grote verschillen legt sectorspecialist veehouderij Marijn Dekkers uit. 'Een belangrijke factor is de looptijd van de contracten, zo hebben Duitse retailers vaak botercontracten met een korte looptijd. Daarnaast speelt uiteraard ook het prijsniveau van voor de inflatie mee.'

Duitse melkveehouders maken al langer een punt van de te lage prijzen geeft hij aan. 'Tot slot speelt mee wat het aandeel is van A-merken. In Duitsland kopen de meeste consumenten huismerken. Al deze factoren hebben effect op de prijsstijging in het schap. In bijvoorbeeld Frankrijk is deze dynamiek compleet anders.'

Kostendekkend

Voor veel Nederlandse melkveehouders zijn de stijgende prijzen volgens Rabobank genoeg om ook de stijgende kosten te kunnen dekken. De kosten voor het verwerken van melk lopen wel sterk op. Vooral de stijgende energieprijzen zijn hier van belang voor de melkverwerkers en kunnen leiden tot andere keuzes.

'De kostenstijging kan enorm verschillen per product en verwerker, afhankelijk van het energieverbruik en het energiecontract. Dat kan er toe leiden dat meer melk wordt verwerkt tot kaas in plaats van melkpoeders, aangezien het drogen van melk tot poedervorm relatief veel energie en warmte vraagt', weet Dekkers.

Melkveehouders

De prijs die melkveehouders krijgen voor hun melk varieerde in Europa. Ook daar is een belangrijk verschil te zien tussen Duitsland en Frankrijk. Duitse melkveehouders hebben het eerste halfjaar de melkprijs sneller zien stijgen dan hun Franse collega's.

De afgelopen jaren lag de gemiddelde melkprijs in Frankrijk hoger dan in Duitsland. In 2019 was dit gemiddeld 2,13 euro per 100 kilo melk meer dan het Duits gemiddelde en in 2020 2,46 euro per 100 kilogram. In november vorig jaar is het omslagpunt gekomen en heeft de Duitse melkprijs een inhaalslag gemaakt.

Consumentenvraag

De stijgende prijzen hebben ook invloed op de vraag van consumenten. Naarmate de prijzen verder stijgen zijn zij eerder geneigd om te kiezen voor een goedkoper alternatief. Zo kunnen consumenten overstappen van een A-merk naar een huismerk of kiezen om hun inkopen bij de discountsupermarkt doen.

Uiteindelijk kan het ook betekenen dat consumenten minder zuivel zullen consumeren. Dekkers: 'De zuivelconsumptie is niet immuun voor de inflatie. We verwachten begin volgend jaar de impact van de inflatie te gaan zien en dus ook wat de keuze wordt van de consument.'

Koopgedrag

Rabobank verwacht dat het koopgedrag van consumenten in Europa zal veranderen als gevolg van de stevige inflatie. Zo zal de consument vaker kiezen voor het huismerk in plaats van een A-merk. Ook is de consument alerter op aanbiedingen, goedkopere producten of een andere verpakkingsgrootte. Een andere maatregel om de inflatie te drukken, is het minder vaak kopen of het stoppen met kopen van 'onnodige voedselproducten'.