Werkstraf en voorwaardelijke celstraf geëist tegen relschoppers bij Van der Wal

'Zij maakt onze toekomst kapot', zei de 24-jarige Melvin M. uit het Overijsselse Bathmen over minister Van der Wal. Dat het op de avond van 28 juni na 22.30 uur bij haar huis uit de hand is gelopen, erkennen de verdachten wel. 'Toen de hakselaar begon te blazen, ging de knop om', zei de 40-jarige Wilco W. uit Holten over het moment dat stro over de hoofden van agenten werd uitgeblazen. 'Die luchthoorn maakte veel los', zei de 47-jarige Henk M. uit Holten.

Ze wisten niet dat ze die avond naar haar huis zouden rijden, zeiden de vier. En als ze hadden geweten dat het zo heftig zou worden, waren ze überhaupt niet gegaan, merkte de 20-jarige Rens H. op. Op 10 juni werd al duidelijk dat de stikstofminister de gebeten hond was.

Die avond werd ze al thuis bezocht door tientallen boeren. Politie werd bij haar huis gestationeerd, maar die kon op 28 juni niet op tegen de overmacht van tientallen boeren met trekkers. Twee agenten zaten onder het hooi, keken in de koplampen van een shovel en zagen die recht op zich af komen, zei de officier van justitie. 'Ze renden voor hun leven.'

Mest gedumpt

Het viertal was betrokken bij een poging het politiekordon te doorbreken. Daarbij werd een politieauto vernield. Drie trekkers wisten de afzetting te ontwijken en reden tot vlak voor de woning van de minister. Daar dumpten ze mest. De bestuurders van deze trekkers zijn nog niet geïdentificeerd. De minister was niet thuis, maar haar man verklaarde later dat dit de heftigste van alle acties was geweest.

De officier eiste werkstraffen van 120 uur en voorwaardelijke celstraffen van twee maanden tegen de vier. 'De overheid heeft het idee dat een goed geoliede machine achter deze protesten zit', zei advocaat Maurice Stassen, 'maar dat is geenszins het geval.' Het viertal had ook helemaal niet het doel de politiewagen te vernielen en heeft dat niet gedaan.

Aan de rechter om te oordelen

Minister Van der Wal vindt het 'terecht' dat de boeren die haar voor haar huis hebben bedreigd, zich vrijdag voor de rechter moeten verantwoorden. Ze verwacht er 'vrij weinig' van. 'Het is nu aan de rechter om daarover te oordelen.' Over een gepaste strafmaat heeft ze niet nagedacht.

'Ik vind het het belangrijkste dat ze verantwoording afleggen', zei de minister voorafgaand aan de ministerraad. Nadat Van der Wal in juni het inmiddels beruchte stikstofkaartje had gepresenteerd - waarin per gebied staat ingetekend met welk percentage het stikstofgehalte van agrariërs in 2030 moet zijn afgenomen - kwamen boeren in heel Nederland in protest. De stikstofuitstoot moet in 2030 zijn gehalveerd.

In totaal staan elf verdachten terecht. De politierechter doet naar verwachting eind vrijdagmiddag uitspraak in alle zaken.