LTO: maak van 2023 een overgangsjaar

Naast een volledige afbouw van de derogatie komen er generieke voorwaarden bij die de akkerbouw en vollegrondsgroenteteelt flink gaan beperken. De vakgroep benadrukt dat 2023 een overgangsjaar zou moeten zijn, omdat ondernemers door de onzekerheid over de maatwerkaanpak, het zevende actieprogramma Nitraatrichtlijn en het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) niet weten waar ze aan toe zijn.

Vooral het verlagen van de stikstofgebruiksnormen vanaf 2025 en het verplichten van bufferstroken van 3 meter gaan er landbouwkundig en financieel flink inhakken, stelt LTO in een reactie namens de akkerbouwers en vollegrondsgroentetelers. Kunstmestvervangers zijn volledig buiten beeld geraakt en gewasderogatie als verantwoord alternatief is volgens de vakgroep nog steeds onbespreekbaar.

Volstrekt onduidelijk

Vakgroepvoorzitter Tineke de Vries stelt dat het volstrekt onduidelijk is hoe de sector vanaf 1 januari 2023 moet acteren op zowel het zevende actieprogramma Nitraatrichtlijn als het GLB en nu dus ook de derogatiebeschikking. 'Er wordt van ondernemers verwacht dat zij hun bedrijfsvoering aanpassen, terwijl het beleid nog niet vaststaat en het tijdspad kort is. Dit terwijl bouwplannen al zijn gemaakt, contracten zijn afgesloten, het eerste wintergraan is gezaaid en samenwerkingsovereenkomsten zijn vastgelegd.'

Alles wat nu nog wordt bedacht, komt te laat, stelt De Vries. 'Het is onmogelijk om hier voor volgend jaar nog rekening mee te houden.' Dit signaal van LTO-vakgroep Akkerbouw en Vollegrondsgroente is niet nieuw en de sector geeft al geruime tijd aan duidelijkheid te willen. De doelen voor natuur, water en klimaat moeten worden gehaald, maar akkerbouwers en vollegrondsgroentetelers moeten wel een eerlijke kans krijgen om hierop te anticiperen, benadrukt De Vries.

Overgangsjaar

'Nu weet geen enkele ondernemer waar hij aan toe is. Er is ook nog steeds geen duidelijkheid over de maatwerkaanpak en tot overmaat van ramp ook geen enkel perspectief vanuit het ministerie van LNV over hoe de sector nog een boterham kan verdienen. Het is dan ook onontkoombaar dat 2023 een overgangsjaar wordt', zegt de vakgroepvoorzitter.

Wat De Vries betreft moet het een jaar worden waarin de gewassectoren met het ministerie van LNV om tafel gaan om een goed perspectief te ontwikkelen. 'Een jaar waarin we echt werk maken van verbetering van de waterkwaliteit met de maatwerkaanpak en waarin we voor de zomer van 2023 weten waar we aan toe zijn.'

De nieuwe landbouwminister moet dit volgens de vakgroepvoorzitter stevig uitonderhandelen in Brussel. 'Het kan toch niet zo zijn dat we voor energie bedenken dat we niet meer afhankelijk willen zijn van landen buiten Europa en dat we tegelijkertijd de voedselproductie in de EU op deze manier onder druk zetten. De consequentie van dit beleid is namelijk dat we straks geen broccoli, bloemkool, prei, ui of aardappel uit Nederland meer kunnen eten.'