Thuis voelen en erkenning ontvangen bij Zorghoeve De Port

Als Anita Janssen in 2004 in Kelpen-Oler start met dagbesteding aan ouderen, als neventak van een melkveehouderij, helpt haar tienerdochter Maud al een handje mee. Met de uitbreiding van de zorgboerderij naar 24 uurszorg groeit Maud mee. Van het voorlezen van ouderen tot het schoonmaken van appartementen als bijbaantje. Van het verstrekken van medicijnen na haar opleiding als verpleegkundige tot het mede vorm en inhoud geven aan de zorgvisie.

Maud Coolen, nu 24 jaar, geeft een rondleiding die begint op de bovenverdieping. Negen ouderen hebben allemaal hun eigen kamer, te herkennen aan een foto van zichzelf bij de deur. Ze hebben gezamenlijk sanitair, keuken en woonkamer met een balkon. Beneden is plaats voor twee woongroepen, met eenzelfde opzet en grenzend aan de achtertuin.

Bloemkool oogsten

Coolen neemt een van de bewoners even mee naar buiten. Eerst om een bloemkool te oogsten om vervolgens het blad bij de geiten achter te laten. Vervolgens gaat de wandeling naar de kas waar de komkommers groeien. Op de terugweg worden er aardbeien geoogst, die langs het pad in hoge bakken staan, en een krop sla wordt meegenomen op de rollator naar binnen.

Samen met haar moeder staat Coolen aan het roer van De Port. Ze volgt een managementstudie bij Zuyd Hogeschool en is naast haar werkzaamheden bij De Port één dag in de week onderzoeksmedewerkeer bij de Academische Werkplaats Ouderenzorg Zuid-Limburg van de Universiteit Maastricht. Daar staat kennis over de verbetering van de langdurige ouderenzorg centraal.

Facilitaire zaken

Haar broer Rens Coolen (27), werkzaam bij een elektrotechnisch bedrijf als calculator werkvoorbereider en planner, neemt alle facilitaire zaken voor zijn rekening, van vluchtplan tot beregeningssysteem. Hij heeft een uitgebreid netwerk dat goed van pas komt. 'Deze rol is belangrijk, zodat alle processen vloeiend verlopen. Hierdoor kunnen Maud en ik de focus volledig op de zorg leggen', zegt Janssen.

Broer Lars Coolen (26) is uitvoerder in de bouw en springt regelmatig bij. Hij ambieert nu geen vaste rol bij De Port. 'Zeker de komende tien jaar wil ik nog volop werken en kunnen de kinderen uitvliegen en zich settelen', zegt Janssen. 'We sparren veel en soms gaat het aan de eettafel over niets anders dan De Port. Ik wil dat ze goed op de hoogte zijn van alle aspecten van het bedrijf, inclusief de financiën. Als ze er klaar voor zijn en gelukkig van worden, kunnen ze De Port overnemen.'

Mee naar de boerderij

De markante hoeve in het buitengebied van Kelpen-Oler is in 2012 gebouwd. Een jaar of tien daarvoor verzorgde Janssen de activiteitenbegeleiding voor ouderen bij een zorginstelling. Ze nam een van hen als uitje een keer mee naar het voormalige melkveebedrijf.

'Toen hij bij ons in de melkveestal kwam, kon hij aanwijzen welke koe tochtig was. Zijn boerenhart sprak. In een reflex nam hij de bezem en veegde het voer aan en straalde van oor tot oor. Hij gaf mij volop tips over de koeien en de moestuin en herkende boerderijen in de omgeving. Dat heeft mij aan het denken gezet en de passie aangewakkerd om zelf 24 uurszorg te gaan verlenen', licht de ondernemer toe.

Op eigen houtje bouwde de Limburgse het zorgbedrijf verder op. 'Je hebt een bepaalde schaalgrootte nodig om ook een nachtdienst betaalbaar te maken', rekent ze voor. 'We willen de groepen ook niet te groot maken: het grote gezin waarmee veel bewoners zijn opgegroeid, hebben ze hier ook.'

Aardbeien plukken

Het buitenleven, het bezig zijn met de oogst, het bereiden van eten en de dagelijkse beweging geeft de ouderen volop impulsen. 'Fysiotherapie is bij ons niet tien keer over dezelfde lange gang lopen, maar dat is geiten voeren, eieren rapen bij de kippen of aardbeien plukken in de tuin. De kroontjes gaan naar de kippen en de oogst komt in de pudding of op een beschuitje weer op tafel', verhaalt Janssen.

Zich thuis voelen en erkenning ontvangen, daar draait het volgens moeder en dochter om voor mensen met dementie. 'We doen daarbij sterk een appel op hun verantwoordelijkheidsgevoel van wat ze wel kunnen. Ook al vraagt iemand voor de tiende keer hetzelfde, dan geven we gewoon rustig antwoord', verwoordt Janssen. 'We proberen mensen niet te overvragen, maar ook niet te ondervragen. Een mooi resultaat is als ze hun dementie eventjes kunnen vergeten.'

Maud Coolen: 'Iedereen geniet van de activiteiten of van de dagelijkse beslommeringen. Deze wederkerigheid stimuleert om juist op zoek te gaan naar waar je de bewoners een plezier mee kunt doen. Ook ik leer hier weer veel van en het zet mijn brein aan tot creativiteit.'