'De wolf verandert ons landschap'

Het was een voorteken. Kip Hinke en konijn Tryntsje uit Jubbega waren verdwenen. Alleen een hoop veren bleef achter. Een dag later sloeg de wolf verderop toe: vier verscheurde schapen, dode ongeboren lammeren en vervolgschade door verwondingen, stress en verwerpingen. Niet de eerste keer. Dit jaar kostten wolvenaanvallen in Friesland 31 schapen het leven.

Tot eind vorig jaar was het een 'iets-verder-van-mijn-bedshow', maar de wolf is nu zeer aanwezig in Friesland. Onlangs werd een wolf gesignaleerd in het noordoosten van de provincie, in Westergeest, mogelijk afkomstig uit Drenthe.

Europese regelgeving

We hebben het in de Friese Staten vaak over natuur, maar hoe we daarmee omgaan wordt grotendeels bepaald door Europese regelgeving en nationale wetgeving. Zo ook de status van de wolf, die in Europa de hoogste bescherming heeft gekregen, een prioritaire soort.

Daaroverheen wordt nog Nederlandse wetgeving gelegd, die grote straffen oplegt aan iedereen die de wolf ook maar een strobreed in de weg legt. De wet geeft zelfs aan dat schapenhouders die hun verscheurde schapen in de wei vinden, kunnen worden gestraft. Ze zouden, hoe wrang, hun dieren niet goed beschermen (3e lid van artikel 1.6 besluit dierhouders).

Het is ondenkbaar dat het bij een paar wolven blijft. De Europese wolvenpopulatie groeit met 30 procent per jaar. In Europa is allang een gunstige staat van instandhouding. Duitsland ging ons voor: in 2000 de eerste, nu zijn er 429 volwassen wolven met in het afgelopen seizoen 556 welpen. In Nederland was de vestiging op de Veluwe in 2018 een feit. Nu zijn er rond de 15 wolven.

Afgeslacht

De Veluwe is wat betreft omvang en biotoop misschien het enige geschikte gebied voor de wolf in Nederland. Maar zelfs daar laat de wolf ongewenste sporen na. De op Nationaal Park De Hoge Veluwe uitgezette moeflons, nodig voor het behalen van Natura 2000-doelen, worden afgeslacht door wolven.

Dennen worden daardoor onvoldoende weggevreten en zo verandert heischraal grasland met unieke planten en dieren ongewenst in bos. Nederland mag vrezen voor de heide, waar de schaapskuddes zorgen voor de begrazing.

Rasters

Terug naar Friesland. Zijn we ons bewust dat de komst van de wolf ook hier voor een ander landschap zorgt? Laten we de Friese weiden, omringd door sloten, volplempen met hoge rasters? Rasters die voor de wolf vaak geen barrière zijn en ander wild de kop kosten?

Vinden we het gewenst als boeren en hobbyhouders niet kiezen voor deze maatregelen, die maar deels worden vergoed en de boel verkopen of binnenhouden? Omdat met de constante dreiging van verscheurde dieren niet te leven is?

Weidegang

Vooral schapen, maar ook (jong)vee en pony's zullen uit de wei verdwijnen. Weidend vee is wat de samenleving vraagt, maar is bovenal goed voor de bodem en de biodiversiteit. Weiden zorgt voor een optimaal biotoop voor weidevogels, waar provincie Fryslân jaarlijks ruim 14 miljoen euro in steekt.

Natuurbeheer is keuzes maken. We moeten niet verzuipen in een moeras van tegenstrijdige natuurdoelen, maar focussen op onze grootste verantwoordelijkheden.

CDA Fryslân kiest voor het huidige Friese landschap, inclusief weidend vee en weidevogels. Wij pleiten dan ook voor regulering van de wolf door het aanwijzen van wolfvrije gebieden, waaronder Friesland, en aanpassing van het beschermingsniveau. Dat laatste staat nu in Europa op de agenda.