App Trijntje geeft inzicht in waterbergend vermogen

De functionaliteit van Trijntje is gebaseerd op het stoplichtmodel. Als de weergave van een perceel op het scherm van een smartphone of pc rood kleurt, laat de bodemtoestand veel te wensen over. Bij oranje zijn verbeteringen mogelijk en een groen perceel scoort goed voor wat betreft waterbergend vermogen en weerstand tegen klimatologische veranderingen.

Onderzoeker Carina Rietema van onderzoeksinstelling SPNA gaf vorige week tijdens de slotbijeenkomst op proefboerderij Kollumerwaard tekst en uitleg over Trijntje. De ontwikkeling van de onlinetool is mogelijk gemaakt door de provincie Groningen, waterschap Noorderzijlvest en het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer. De uitvoering was in handen van SPNA, Wageningen University & Research (WUR) en Tot en met Projecten.

Binnen het project begeleidde Rietema de akkerbouwers die meewerkten aan Trijntje. De app is in eerste instantie bedoeld voor akkerbouwers in de noordelijke kleischil. 'Een groep van vijftien regionale akkerbouwers heeft tijdens het project aangegeven wat de app zou moeten doen om hen te ondersteunen bij bodem- en waterbeheer. Op basis van deze input en de feedback na eerste testen, hebben wij de programmeurs van WUR kunnen aansturen', meldt Rietema.

Drie pijlers

De app moet de akkerbouwers helpen bij het opstellen van een bodembeheerplan met als doel de percelen beter bestand te maken tegen droge of juist natte omstandigheden. De drie pijlers waar Trijntje zich op richt, zijn organische stof, infiltratie en afwatering en bodemverdichting. De app beoordeelt percelen op basis van kaartmateriaal, onlinedata en eventuele specifieke informatie die beschikbaar is via bijvoorbeeld organisaties als Eurofins.

'Per pijler berekent de app wat het effect is van handelingen die worden uitgevoerd', legt Rietema uit. 'Voor organische stof wordt gerekend met een bepaald afbraakpercentage per jaar, maar dat kan worden beïnvloed door het uitvoeren van niet-kerende grondbewerking. Verder laat de app zien hoe het waterbergend vermogen verbetert door aanvoer van organische stof.'

Bewustwording en onderbouwing

Wat voor organische stof geldt, geldt ook voor de andere pijlers, vervolgt Rietema. Volgens haar krijgt de gebruiker via Trijntje inzicht in de meerwaarde van groenbemesters voor de infiltratie van de bodem, maar ook in wat egaliseren doet voor de waterberging of bovengronds ploegen, of in het nadelige effect van het uitvoeren van oogstwerkzaamheden onder natte omstandigheden. 'Het gaat vooral om bewustwording en onderbouwing van handelingsperspectieven.'

Trijntje is weliswaar ontworpen voor de noordelijke kleischil maar in heel Nederland te gebruiken, mits bodemkaarten en onlinedata beschikbaar zijn. Voorlopig is de app gratis toe te voegen aan het onlineplatform FarmMaps, het voormalige Akkerweb.