Boeren Nieuwkoop: tijd tikt weg om goedschiks uit stikstofcrisis te komen

Volgens de boeren schuift de overheid, die enthousiast was over de Nieuwkoopse aanpak, hun plan nu buiten beeld. 'Recent werd ons duidelijk dat dit gebeurt op basis van het standpunt dat onze aanpak niet voldoende zeker en bewezen is. Een juridische onderbouwing of contra-expertise op de onderzoeken en adviezen, zoals opgesteld in overleg met ons in opdracht van de provincies Zuid-Holland en Utrecht, hebben wij echter nooit gezien.'

De agrarisch ondernemers zien in technische maatregelen, zoals het zo goed mogelijk scheiden, opslaan en aanwenden van vaste mest en urine, een oplossing om uit de stikstofcrisis te komen. Dat werkt eenvoudig en doeltreffend, stellen ze. 'Voor ons als boeren is het heel simpel: in onze dagelijks praktijk ruiken, zien en voelen we dat dit werkt.'

Juridische borging

De boeren presenteerden september 2020 hun plannen. Ze voerden hierover overleg met regionale en landelijke overheden. Die willen echter graag 100 procent zekerheid dat de maatregelen werken om de aanpak juridisch te borgen.

Dat is volgens de boeren niet haalbaar. Daarbij komt dat ze het 'onbegrijpelijk' vinden dat met subsidie uit het Economisch Herstelfonds de bouw van een potstal wel mogelijk is. Volgens de ondernemers geeft dit type stal 'naar de technische standaard van vandaag ook een enorme stalemissie'.

Technische storing Tesla

'Er bestaat niet zoiets als 100 procent zekerheid in een bedrijf waar natuur, mens, dier en techniek met elkaar samenwerken. De werking van een Tesla is in die zin ook niet 100 procent zeker', schrijven ze in een brief aan de ministers.

'Ook die doet het niet als je hem vergeet op te laden of een technische storing heeft. Dat betekent echter niet dat het verstandig is om de aanschaf van oldtimers te subsidiëren. Of, bij gebrek aan 100 procent betrouwbare alternatieven, het halve autopark met belastinggeld op te kopen.'

Spoor loopt dood

Bovendien loopt het spoor van opkopen dood, stellen de boeren. 'We hebben geen anderhalf jaar de tijd meer om papieren plannen te maken over stikstofreductie via opkoop. Zeker niet nu al duidelijk is dat opkoop te weinig, te laat oplevert. Vraag het ambtenaren en landbouweconomen: van vrijwillige opkoop wordt op dit moment nauwelijks gebruikgemaakt.'

Er zijn volgens de agrarisch ondernemers ook geen indicaties, dat dit nog anders gaat worden. 'Voor de grondgebonden melkveehouders in het westen van het land is meedoen met de opkoopregeling economisch niet interessant, terwijl daar juist de grootste druk op staat.'