'Inspiratie voor landbouwtransitie halen uit Denemarken'

In Denemarken heb ik een aantal bezoeken afgelegd, bijvoorbeeld aan een kennisorganisatie die zich richt op innovatieve mogelijkheden en deze laat landen op bedrijven, de Deense voedsel- en agrarische belangenorganisatie en de Nederlandse landbouwraad. Ook heb ik een bezoek gebracht aan een Deense akkerbouwer in Jutland en een Nederlands stel dat zeven jaar geleden naar Denemarken is geëmigreerd.

Stuk voor stuk interessante en verhelderende gesprekken, waar we vooral de toekomst van de Deense landbouw hebben besproken. We blijken als landen best veel algemene overeenkomsten te hebben, onder andere door het Klimaatakkoord, de Green Deal en de boer-tot-bordstrategie. Maar waar er overeenkomsten zijn, zo zijn er uiteraard ook verschillen. En die zijn het interessantst.

Behalve dat er veel meer grond beschikbaar is om opgaven te realiseren, bijvoorbeeld voor energieopwekking en verdere uitbreiding naar biologische voedselproductie, zijn er andere verschillen. Zo wordt meer verbondenheid gevoeld door de Deense burger en boer. Er wordt waarde gehecht aan Deense producten, van dichtbij en biologisch. De Deense consument is ook gemiddeld genomen bereid om daarvoor te betalen. De 'license to produce' is hoog, zeg maar.

Ander belangrijk verschil is dat er door het parlement twee langetermijnvisies zijn vastgesteld, gericht op vijftien en dertig jaar. Deze visies met doelstellingen doen soms pijn, maar de sector weet daar wel waar hij aan toe is. Daarnaast biedt een visie met doelstellingen veel vrijheid voor bedrijven om zelf te bepalen wat bij hen past en hoe zij een bijdrage kunnen leveren aan het behalen van bijvoorbeeld klimaatdoelstellingen. Keuzevrijheid in maatregelen dus.

Al met al zeer interessante dagen, die voor mij weer volop inspiratie bieden richting de toekomst.