Geen nieuwe excretieforfaits in 2022

Als reden noemt de minister de langer dan verwachte doorlooptijd van de advisering. De Commissie Deskundigen Meststoffenwet (CDM) heeft aanvullende analyses gemaakt van de excreties. Door gebruik te maken van een Kringloopwijzer-dataset van bijna 15.000 melkveebedrijven over de jaren 2017, 2018 en 2019 heeft de CDM de methode om excretieforfaits voor melkkoeien te bepalen, kunnen verfijnen.

Op basis van de verfijnde methode en met gebruikmaking van de Kringloopwijzer-dataset adviseert de CDM de forfaitaire excretienormen van stikstof en fosfaat voor melkkoeien te actualiseren.

Grotere range melkproductieklassen

Daarnaast adviseert de CDM om de range van melkproductieklassen te vergroten van de huidige 5.624 tot 10.624 kilo melk naar 3.000 tot 13.000 kilo melk per dier per jaar. In het advies is de door het Centraal Veevoeder Bureau aangekondigde aanpassing van voederbehoeftenormen nog niet meegenomen. Die wordt begin 2022 verwacht.

De CDM adviseert om na die publicatie een aanvullende update van de nu geadviseerde excretienormen uit te voeren, die dan kan worden meegenomen bij de actualisering per 1 januari 2023.

Grote consequenties

De door de CDM voorgestelde nieuwe excretieforfaits van fosfaat voor melkkoeien blijken onverwacht grote consequenties te hebben. Vooral bedrijven met een hoge productie per koe zouden binnen de hoeveelheid beschikbare fosfaatrechten meer dieren kunnen houden. Volgens de CDM is het nettoresultaat dat met mest van melkvee naar verwachting 3,6 miljoen kilo fosfaat per jaar extra kan worden geproduceerd.

De totale stikstofexcretie door melkvee zou daarbij met 13 tot 14 miljoen kilo per jaar toenemen. De druk op bijstelling van het fosfaatrechtenstelsel zal er verder door toenemen, stelt het CDM. De deskundigen adviseren in dat kader aan de minister om een dierrechtenstelsel in plaats van een fosfaatrechtenstel te overwegen.

De CDM ziet geen noodzaak meer om de biologische melkveehouderij wat betreft de excretieforfaits anders te behandelen dan de gangbare melkveehouderij. Daar wilde Schouten bij de eerste actualisatie van de excretieforfaits gevolg aan geven. Haar streven was om dat per 1 januari 2022 te doen, maar dat is niet gelukt.

Vleeskalveren: praktijkdata ontbreken

Bij de analyse van de stikstof- en fosfaatexcreties door vleeskalveren heeft de CDM gekeken naar de impact van veranderingen in voeropname, rantsoensamenstelling, opleggewichten, aantal productiedagen en het slachtrendement. Eerder al constateerde de CDM dat het ontbreekt aan nauwkeurige praktijkdata.

Alleen voor witvleeskalveren zijn in 2021 door de expertgroep vleeskalveren voldoende praktijkdata verzameld om de gemiddelde stikstof- en fosfaatexcreties te actualiseren. Voor deze diercategorie is ook een advies uitgebracht tot actualisatie. Voor de andere diercategorieën in de vleeskalversector zijn geen nieuwe data verkregen.

Voor deze diercategorieën houdt de CDM vast aan het eerdere advies om de gemiddelde excretiecijfers voor stikstof en fosfaat als basis voor de excretieforfaits te gebruiken.

Vleesvee: extra diercategorieën

Om beter aan te sluiten bij de huidige structuur in de vleesveehouderij, heeft de sector eerder al voorgesteld om in aanvulling op de bestaande twee categorieën drie extra diercategorieën te onderscheiden en daar ook forfaitaire excretienormen voor vast te stellen.

Dit voorstel is door de onder de CDM ressorterende werkgroep overgenomen. Afgelopen voorjaar is in deze expertgroep gebleken dat het nog niet mogelijk was om te komen tot een ondubbelzinnige omschrijving en afbakening van de voorgestelde categorieën.

Als gevolg van het ontbreken van een goede afbakening heeft de sector geen relevante praktijkgegevens aangeleverd en kon de CDM niet komen tot een advies voor actuele excretieforfaits. Inmiddels is de expertgroep weer bijeengekomen om alsnog tot goede omschrijvingen te komen.

1 januari 2023

Schouten laat het aan haar opvolger over om eventueel per 1 januari 2023 veranderingen door te voeren.