Schouten: 'Bescherming vee tegen wolf is verantwoordelijkheid boer'

'Ik begrijp de zorgen die bij boeren leven', zegt Schouten. 'We moeten vooral leren samenleven met de wolf en tegelijk manieren ontwikkelen om gehouden dieren te beschermen. Het komende jaar zal daarom worden ingezet op meer voorlichting en communicatie over de wolf in Nederland en over preventiemethoden. Het kan helaas nooit worden uitgesloten dat een wolf onbeschermd vee aanvalt. De beste manier om aanvallen van een wolf op vee te voorkomen, is preventieve maatregelen nemen.'

'Veebeschermingsmaatregelen werken in principe goed, maar de effectiviteit en inzetbaarheid ervan zijn zeer situatiegebonden. Factoren als het terreinprofiel, grootte van de te beschermen kudde, veesoort en type begrazing spelen een rol bij de effectiviteit van maatregelen. Er is echter veel te winnen bij betere preventie, vooral wanneer de veehouder deskundige ondersteuning krijgt bij de keuze en de uitvoering van de maatregelen', zegt Schouten.

Wolvencommissies

De minister wijst in het kader van preventie onder meer op de activiteiten vanuit de provinciale wolvencommissies: subsidieregelingen voor het inzetten van preventieve middelen, het geven van informatie en voorlichtingsactiviteiten, het ter beschikking stellen van bijvoorbeeld noodrasters (tijdelijke uitleen van wolfwerende rasters), de inzet van wolvenconsulenten en preventieteams.

In de praktijk kan worden gedacht aan het 's nachts op stal zetten van vee, het afzetten van een gebied met fladderlinten of met stroomrasters van voldoende hoogte. Een betere begeleiding en voorlichting van veehouders om de gewenste preventieve maatregelen ook deugdelijk te plaatsen, is hierbij van belang. Dat is een primaire taak voor de provincies. De provincie kan veehouders ook helpen met het tijdelijk uitlenen van wolfwerende noodrasters op het moment dat een wolf daadwerkelijk aanwezig is.

Niet verplicht

Daarnaast verleent BIJ12 bij schade, namens de provincies, tegemoetkoming in schade. Veehouders worden niet verplicht om maatregelen tegen wolven te nemen, meldt Schouten. 'Bescherming van vee tegen predatie door wolven is een verantwoordelijkheid van dierhouders zelf. Op grond van artikel 1.6 lid 3 van het Besluit houders van dieren moet een houder zijn dieren, indien nodig, beschermen tegen roofdieren.'

Dit jaar zijn tot 6 december 123 gevallen gemeld van aanvallen die vermoedelijk zijn gepleegd door wolven. In 59 gevallen is betrokkenheid van de wolf bevestigd. Van 41 andere gevallen is het onderzoek nog niet afgerond. Verleden jaar werden 139 aanvallen gemeld, waarvan 95 aanvallen bewezen door wolven. In 2019 werden 44 aanvallen gemeld, in 25 gevallen is de rol van de wolf bevestigd.

Afschot

Het bejagen van wolven - een beschermde soort - ziet Schouten nog niet als een optie. 'Er is momenteel geen onderzoek dat een causaal verband aantoont tussen legaal afschot van wolven en vermindering van predatie op vee. De mogelijkheid, die in het buitenland via derogaties geboden wordt voor legaal afschot, is vaak ook bedoeld om het draagvlak voor wolven te vergroten in conflictsituaties.'

In Duitsland zijn sinds 2008 acht wolven geschoten. Dat gebeurt volgens Schouten met ontheffingen die worden verstrekt voor het afschieten van wolven die ongewenst gedrag vertonen richting mensen, voor wolven die ondragelijk lijden of niet zelfstandig kunnen overleven in het wild of voor wolven die herhaaldelijk goed beschermd vee aanvallen. 'Deels zal dit ook voor Nederland in de toekomst van toepassing kunnen zijn, bijvoorbeeld in het geval van voor mensen gevaarlijke wolven.'