Notengaard Bisschop teelt steeds meer bomen

Paulien en Roderik de Vries zijn eigenaar van Notengaard Bisschop in het Overijsselse Kallenkote. Ze produceren walnoten en hazelnoten. Verder kweken ze hazelaars, walnotenbomen, bomen van oude appel-, peren- en pruimenrassen, rabarber, sneeuwklokjes en gras in de stroken tussen de notenbomen.

Hun producten verkopen de ondernemers aan huis en via hun webshop, het gras is voor de schapen van de buurman. 'We hebben geen voedselbos, maar we doen aan boslandbouw', zegt Paulien de Vries. 'Het moet doelmatig blijven en niet te bewerkelijk worden.'

De ouders van De Vries waren de vierde generatie op een biologisch-dynamisch gemengd bedrijf. Zij plantten in 2001 de eerste rijen walnoten en vervingen later hun melkkoeien door schapen. Toen de huidige eigenaren de boerderij in 2014 overnamen, deden ze de dieren de deur uit. Ze gingen verder in de notenteelt.

Naast hun kwekerij hebben de ondernemers allebei een betaalde baan. Paulien de Vries in de wegenbouw, Roderik de Vries al twintig jaar als hovenier. 'Ik ben opgeleid aan de tuinbouwopleiding in Frederiksoord', zegt hij. 'En in principe is het opkweken van noten- en fruitbomen niet anders dan van andere bomen.'

Het tweetal hecht veel waarde aan duurzaamheid en kringlooplandbouw. 'We werken biologisch en ontvangen van de gemeente Westerveld groenafval, bermgras en bladeren die als organische stof onze bodem verrijken', zegt De Vries. 'Aangezien dat gangbaar materiaal is, hebben we geen Skal-certificaat. We hebben nu wel een laag van 50 tot 60 centimeter zwarte grond op onze kwekerij.'

Vroeger hadden de kwekers veel last van luizen, maar die zien ze nu niet meer. 'En van andere ziektes en plagen hebben we ook weinig last, mede doordat de verschillende gewassen zorgen voor veel biodiversiteit', stelt De Vries. Voor druppelberegening is er een bassin dat het regenwater opvangt.

Voor het dagelijkse werk heeft het stel een medewerker vast in dienst en werkt de kwekerij samen met Het Kiemhuis in Wilhelminaoord. Drie mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, vanwege onder andere autisme of een verstandelijke beperking, helpen bij handmatige activiteiten als schoffelen en noten kraken. 'We hebben uiteraard wel affiniteit met de zorg, maar het is niet onze sector', zegt Paulien de Vries. 'Vandaar dat we het via een stichting laten lopen die ook de begeleiding verzorgt.'

De boomteelt maakt een steeds groter deel van Notengaard Bisschop uit. 'De walnotenteelt is op deze noordelijke zandgrond altijd wat onzeker', zegt Roderik de Vries. 'We zitten hier achter een stuwwal, wat betekent dat we altijd een aantal graden nachtvorst meer hebben dan in andere plaatsen.'

De afgelopen tien jaar hebben de ondernemers maar twee jaar een goede oogst gehad. 'Daarom zijn we gaan diversifiëren', aldus Paulien de Vries. 'Onze meerwaarde is het verhaal achter onze noten en bomen. We dragen onze liefde voor de bomen uit en geven onze klanten advies over de aanplant.'

In de loop van de tijd hebben de kwekers een assortiment met verschillende rassen opgebouwd, die Roderik de Vries zelf vermeerdert. Hij doet dit deels door ze te enten, maar voor het grootste deel met afleggers. Dat wil zeggen dat hij een deel van een tak in de grond zet om wortels te vormen. 'Het kan wel drie tot vijf jaar duren voordat je een plant hebt die vrucht draagt. De afgelopen jaren heeft daarin weinig vernieuwing plaatsgevonden.'

Om aan de vraag te kunnen voldoen, koopt De Vries voor de verkoop ook Amerikaanse hazelaars in. Die zijn in een laboratorium vermeerderd.

Versturen via pakketpost

De bestellingen in de webshop komen uit heel Nederland en soms ook uit het buitenland. De meeste zijn van particulieren, maar soms ook van bedrijven. 'Wij hebben soorten die anderen niet hebben, zoals cider- en roodvlezige appelbomen en een collectie Amerikaanse en Engelse sneeuwklokjesrassen', zegt Paulien de Vries. 'De meeste bestellingen kunnen we via de pakketpost versturen, de grotere bomen halen klanten hier op of brengen we weg.'

Tot nu toe kweekte het bedrijf de bomen in de vollegrond, maar vanaf komend seizoen gebeurt dat in jutezakken en potten. Op die manier kunnen jaarrond bomen worden geleverd en zijn de kwekers flexibeler met uitplanten op momenten dat het hovenierswerk veel tijd vraagt.

Volgend jaar willen Roderik en Paulien de Vries zonnepanelen laten installeren en de centrale verwarming laten draaien op afvalhout. 'We willen ook meer aan marketing gaan doen', zegt Paulien de Vries. 'We boeken wel goede zoekresultaten op internet, maar het kan beter. Daarom zoeken we een zzp'er voor de sociale media en het onderhoud van de website.'