'Logica ontbreekt in 'voer uit eigen land' Fonterra'

Zuivelcoöperatie Fonterra heeft een nieuwe betalingsstrategie ontworpen onder de noemer 'Cooperative Difference'. Vanaf juni 2021 is er een premie van in totaal 0,10 Nieuw-Zeelandse dollar per kilo vet en eiwit beschikbaar als er aan vijf punten wordt voldaan.

De eerste 7 cent wordt uitbetaald aan de leveranciers die hun boerderijlogboek volledig bijhouden en voldoen aan een aantal eisen in de relatie tussen werkgever en werknemer en aan een serie milieu- en dierenwelzijnseisen. Daarbovenop is nog 3 cent beschikbaar voor melkkwaliteitseisen, zoals celgetal, temperatuur, antibiotica en gehalten.

Met het elektronische boerderijlogboek worden op basis van onder meer het dieraantal, de melkproductie, en voer- en kunstmestaankopen automatisch het stikstofoverschot en de hoeveelheid broeikasgassen berekend. Bij de dierenwelzijnseisen stellen boer en dierenarts jaarlijks criteria op voor onder meer conditiescore mastitis, hittestress, kreupelheid en het sterftecijfer.

Dat er eisen rond de werkomgeving worden gesteld is begrijpelijk. De Nieuw-Zeeland melkveesector kent veel bedrijfsongevallen. In 2020 waren er twintig met fatale afloop en meer dan tweeduizend met ernstige verwondingen. Bovendien wordt het steeds moeilijker om gemotiveerd personeel te vinden en houden.

De milieueisen beslaan een bedrijfsmilieuplan, een maximum aangekocht stikstofoverschot van 137 kilo stikstof per hectare, de behandeling van afval, was- en spoelwater en een minimum van 80 procent 'farm grown feed'.

Dat laatste behoeft uitleg: 'farm grown feed' is voer dat in Nieuw-Zeeland is verbouwd, specifiek voor melkvee. Dus geen restproducten als melasse, palmpitschroot en overschotten aan fruit en groente, maar ook geen graan zoals tarwe or gerst. Wel zijn de hele plantsilage (gps), voederbieten, stoppelknollen en uiteraard gras toegestaan.

De logica is niet makkelijk te volgen. Stro en gps vormen geen probleem, graan wel. En wat is er mis met koeien die overschotten aan bijvoorbeeld kiwifruit, appels of aardappels omzetten in een hoogwaardig product? Daar komt bij dat een systeem gebaseerd op voornamelijk ruwvoer altijd minder efficiënt zal zijn dan een systeem met geïntegreerd krachtvoer.

Ik had het er in mijn vorige column ook al over: een hybride systeem met minder koeien die groter en beter zijn, gevoerd op gras én krachtvoer, resulteert in een hogere bedrijfswinst en minder uitstoot van stikstof en broeikasgassen per kilo melk.