Albert Heijn: CO2-footprint wordt belangrijk koopcriterium

Albert Heijn maakte in januari bekend de varkensvleesketen verder te verduurzamen en transparanter te maken met het 'Beter voor Varken, Natuur & Boer'-concept. Het moment waarop eind april de financiële condities bekend werden gemaakt, viel bijna samen met de val van de varkensprijs.

Nog bijna wekelijks krijgt voorzitter Jaap Kreuger van de vereniging StarFarmers de vraag of er nog ruimte is voor meer leveranciers. 'Het is een vraaggestuurde keten. Ruimte voor meer leveranciers hangt primair af van de klant', reageert Brigitta Hogenes, unitmanager Vlees, gevogelte, vis, zuivel en diepvries van Albert Heijn.

De eerste gesprekken over een 'Beter voor'-concept voor varkens dateren uit 2018. Een klankbordgroep van tien StarFarmers boog zich samen met Albert Heijn en Vion over de vraag hoe zij het concept zien en hoe zij zouden willen produceren met het oog op haalbaarheid en betaalbaarheid.

Dat mondde uit in het 'Blauwe boekje': de dienstregeling voor alle drie de spelers binnen de keten. 'Het is een dynamisch concept, de wereld om ons heen staat niet stil. En wie weet waar het ons brengt', aldus Kreuger.

De basis van de samenwerking noemt Kreuger vertrouwen. 'We zijn wederzijds afhankelijk.' Voor hem weegt afzetzekerheid zwaar, maar ook waardering voor wat hij produceert, een stabiel en eerlijk verdienmodel, de reële vergoeding voor de extra kosten en continuïteit in de prijs.

Spekkoper

'Ja, met een opbrengstprijs die voor de helft voor drie maanden vaststaat, zijn wij nu spekkoper', zegt Kreuger. Maar hij realiseert zich ook terdege dat er een moment komt dat hij minder beurt dan collega's die leveren op weekprijzen.

De ervaring leert dat over de langere termijn (meerdere jaren) de totale opbrengsten elkaar niet veel ontlopen, meent John de Jonge, COO Pork van Vion. Met het verschil dat continuïteit in de opbrengstprijs rust geeft in het ondernemen.

De prijs die de deelnemers aan het concept betalen, is een stukje vrijheid dat wordt ingeleverd. 'Doe je mee, dan teken je voor minimaal zestig weken. Maar eigenlijk committeer je je aan een meerjarenplan', vertelt Kreuger. 'Veel varkenshouders vinden dat best eng', vult De Jonge aan.

Groot en uniek concept

'Beter voor Varken, Natuur & Boer' is naar Noordwest-Europese begrippen een groot en uniek concept. Het ligt bij alle Nederlandse vestigingen van Albert Heijn, maar ook bij die in België. Het conceptvlees wordt doorgevoerd in alle producten. Dus bijvoorbeeld ook in de vleeswaren en vlugklaarmaaltijden. 'We willen onze versketen versterken. We willen samen beter eten bereikbaar maken voor iedereen', zegt Hogenes. Dat lukt volgens De Jonge alleen bij een vergaande samenwerking met alle afnemers in de keten. Vion is daarin de spil.

Om die rol goed te vervullen, heeft de slachterij voor het 'Beter voor'-concept een aparte planning. De Jonge: 'Tot kerst hebben we bijvoorbeeld meer varkens nodig. In overleg met de varkenshouders sparen we varkens op en halen we ze ook naar voren.' De gewichtskorting, die binnen dit concept ook van kracht is, geldt dan niet.

Het grootste struikelblok van een concept noemt De Jonge het afbreukrisico wanneer partijen hun afspraken niet nakomen. Kreuger: 'Voor onze varkensbedrijven betekent dat bijvoorbeeld dat je op het bedrijf bezoekers kunt ontvangen.'

Transparante keten

Hogenes: 'Dierlijke eiwitten hebben het moeilijk, maar voor varkensvlees dat transparant, duurzaam en diervriendelijk is geproduceerd, is een markt. We willen varkensvlees uit de anonimiteit halen.'

Blockchain en DNA-tracering gaan in 2022 zorgen voor de broodnodige transparantie. 'Voor ons als supermarktketen is dat belangrijk', zegt Hogenes. 'Klanten worden steeds mondiger. We willen voor hen zoveel mogelijk informatie ontsluiten.' Dan gaat het over hoe varkens zijn gehouden en het transport naar de slachterij, maar ook over de CO2-footprint van vlees en de herkomst van voer.

In de beleving van de klant wordt de CO2-footprint een belangrijk koopcriterium, stelt Hogenes. Vion deelt die overtuiging en bracht in 2019 al de footprint van een groep leveranciers in kaart. Bij de selectie van de deelnemers aan het concept telde dat ook als criterium.

Stap verder met soja

De actuele berichtgeving over de vraag hoe duurzaam gecertificeerde soja is, noemen ketenpartners illustratief voor de vragen die consumenten hebben. De Jonge: 'Binnen ons concept gaan we met soja een stap verder. We werken aan het volledig transparant maken van de herkomst.'

De ambitie van het concept is in vijf jaar tijd de CO2-footprint met 18,5 procent te verlagen. Onder andere door het gebruik van reststromen uit de voedingsmiddelenindustrie en het slim inzetten van energie. Kreuger: 'Waarom niet de Albert Heijn hier in Woerden verwarmen met energie die over is op ons bedrijf?'