Data gebruiken om bodem groen te houden

Een belangrijk hulpmiddel om een perceel beter te leren kennen, is een drone. Op dronebeelden is te zien hoe een gewas ervoor staat, waar bijvoorbeeld groeiachterstand is of onkruid groeit. 'Het gaat erom dat akkerbouwers meer op hun percelen kijken, net als hun opa vroeger deed', licht Van Zoggel toe.

De dronebeelden zijn een goede basis om op zoek te gaan naar de oorzaken door die te vergelijken met andere informatie. Zijn slechte plekken in de bodem de oorzaak? Zo ja, hoe komt dat: door bodemverdichting of heeft het met de waterhuishouding te maken? Andere opties zijn opbrengstkaarten van de afgelopen jaren of een bodemscan.

Bewerking

Als een verschil in een perceel niet te verklaren is met zulke gegevens, dan is de kans groot dat een bewerking de oorzaak is. Van Zoggel: 'Zulke informatie is nodig om de potentie van perceelzones vast te leggen om vervolgens te leren aan welke knoppen je moet draaien.'

Eigenaar Jacob van den Borne van het Praktijkcentrum voor Precisielandbouw begon tien jaar geleden met datagedreven experimenteren op zijn huiskavel. Van proberen kun je leren, stelt hij. 'Sommige methoden geloofde ik eerst niet, maar na het zien van de opbrengsten enkele jaren achter elkaar ben ik van een aantal regeneratieve methoden overtuigd geraakt.' Bij regeneratieve landbouw worden natuurlijke hulpbronnen zoals de bodem versterkt in plaats van uitgeput.

Van den Borne wil akkerbouwers stimuleren om zelf aan de slag te gaan. Om hen daarbij te helpen is hij de Precisie Academie gestart. Deelnemers formuleren daarbij wat ze willen met hun percelen en tijdens een praktijkdag kunnen ze dat bespreken met experts. Bovendien biedt de Precisie Academie oriëntatiedagen en een onlinecursus.

Groen in de winter

Op de themadag is er ook aandacht voor het groen houden van het land in de winter met groenbemesters. 'Het natuurlijke proces van het bodemleven moet je niet onderbreken, want anders moet het opnieuw beginnen', zegt Van Zoggel.

'Het is ook belangrijk dat het bodemleven steeds op tijd 'eten en drinken' krijgt. Vanuit dat oogpunt zou het goed zijn om vaker wat te bemesten met organische mest in plaats van alles in één keer in het voorjaar. Maar bemesten mag niet in het najaar en in de winter.'

Wetgeving

Bovendien zijn er regels in voorbereiding die nog meer beperkingen opleggen voor groenbemesters. 'Die wetgeving maakt ecologische principes onmogelijk die stakeholders in duurzaam ecologisch en economisch landgebruik willen', zegt de coördinator van het Praktijkcentrum voor Precisielandbouw.

Volgens Van Zoggel zou het goed zijn als het uitrijden van dunne fractie van dierlijke mest ook in februari wordt toegestaan, vóór het onderwerken van de groenbemester. Dan wordt de afbraak van het organisch materiaal versneld, zodat op tijd voldoende mineralen beschikbaar zijn voor het gewas.

Minder gewasbescherming

'Op die manier kun je besparen op kunstmest, de plant is sterker en daarmee is er misschien minder gewasbescherming nodig. Als je ecologisch snapt hoe de bodem functioneert, dan kun je met reststromen uit het gebied goede opbrengsten halen.'

Een voorbeeld is het uitrijden van mineralenconcentraat tussen de aardappelruggen voor de bladeren sluiten. Dit kan emissiearm met plasmatechnologie, maar dat mag nog niet met de huidige regels.

Van Zoggel pleit voor meer mogelijkheden om te experimenteren. De Boerderij van de Toekomst in Reusel en AgroProeftuin De Peel hebben die mogelijkheden.