Enkele honderden uitbreidingen tijdens stikstofcrisis

Uit het onderzoek door NRC blijkt dat in Friesland, Limburg en Gelderland de afgelopen 2,5 jaar zo'n 350 keer toestemming is gegeven om de veestapel uit te breiden. Van honderd uitbreidingsaanvragen in Gelderland is niet precies bekend hoe die zijn afgehandeld, 105 andere zaken zijn nog in behandeling. In Zeeland, Drenthe en Noord-Holland ging het in totaal om ongeveer tien uitbreidingen. De provincies Flevoland en Overijssel hebben geen informatie aangeleverd.

Of het om bedrijven gaat die dicht bij Natura 2000-gebieden gaat, valt niet op te maken uit de verslaggeving. Wel komen deskundigen aan het woord die grote vraagtekens zetten bij het verlenen van de vergunningen. Volgens Franciska de Vries, hoogleraar Earth Surface Science aan de Universiteit van Amsterdam, is het vanzelfsprekend dat er met meer dieren meer stikstof wordt geproduceerd. 'Die kun je afvangen, maar dat gaat lang niet altijd goed.' Vooral omdat uit onderzoek van het CBS en Wageningen University & Research is gebleken dat stikstofreducerende technieken als luchtwassers en emissiearme vloeren lang niet altijd zo goed werken als ze zouden moeten doen.

Innovatie

Volgens LTO Nederland gaat het bericht er ten onrechte vanuit dat de stikstofuitstoot toeneemt door de vergunningverleningen. 'Boeren hebben gewoon volgens de huidige regels en inzichten een vergunning aangevraagd en gekregen', stelt LTO-bestuurder Trienke Elshof. 'Het lijkt nu net of dit allemaal niet deugt, maar de RAV-lijst met emissiebeperkende technieken is nationaal en internationaal erkend en wordt goed getoetst. Het ministerie doet hier nog onderzoek naar, maar het zou van de gekke zijn als de sector niet meer kan innoveren om stikstof te reduceren', vindt zij.

'In alle sector wordt innovatie toegepast om emissies terug te brengen. Dat moet in onze sector ook mogelijk zijn en dat is ook het huidige beleid. Denk aan auto's; daarin zit ook allemaal techniek om schadelijke uitstoot te beperken. Uiteindelijk zal op verschillende manieren de stikstofemissie moeten worden teruggebracht, waarvan innovatie en techniek belangrijke manieren zijn. Dit artikel lijkt vooral te zijn ingegeven door de gedachte dat stikstof alleen te reduceren valt door opkoop en krimp.'

Rechtszaken

De krant wijst op een uitspraak van de rechtbank in Noord-Nederland in maart die oordeelde dat provincie Fryslân ten onrechte een vergunning had verleend aan een melkveehouder. De rechtbank in Utrecht vernietigde in september acht vergunningen voor de bouw van nieuwe stallen. Beide provincies zijn hiertegen in beroep gegaan omdat zij menen dat ze volgens de huidige wet- en regelgeving hebben gehandeld en voldoende is aangetoond dat er stikstof wordt gereduceerd in deze projecten.

Elshof verwacht dat door de onzekerheid van de stikstofcrisis en dreigende rechtszaken dat er eerder minder dan meer boeren zijn die een vergunning aanvragen. 'Je staat dan toch in de krant. Het geeft veel onzekerheid. Maar het is funest voor de sector en bedrijven. Want innovatie en vernieuwing zijn gewoon nodig in een bedrijf om het toekomstbestendig te maken. Dat is bij elk bedrijf zo. Stilstaan is toch vaak achteruitgang. Ik zie dat veel boeren voorlopig maar op hun handen blijven zitten. Afwachten tot er meer zekerheid is.'