Vooral glastuinder ondervindt pijnlijke gevolgen hoge energieprijzen

De bijeenkomst van het Tuinbouw Overlegteam vond woensdagavond plaats en was een initiatief van Glastuinbouw Nederland en Greenports Nederland. Dat was met name bedoeld om bij andere tuinbouwsectoren en ketenspelers (veiling, handelsbedrijven en banken) te inventariseren hoe groot de problemen zijn en aan welke mogelijke oplossingen wordt gedacht.

Glastuinbouw Nederland kondigde dinsdag de samenstelling van een 'Crisisteam Glastuinbouw' aan vanwege de hoge energieprijzen. Een dergelijk crisisteam ontstond ook in de coronaperiode. Zo'n crisisteam zal er niet meer komen, omdat de problemen primair bij telers spelen. Er is dus enkel sprake van een Tuinbouw Overlegteam, waarin Glastuinbouw Nederland de regie neemt.

Brede crisis in

'De huidige ontwikkelingen hebben alles in zich om een bredere crisis voor de sector te worden. Voor veel telers is de huidige situatie nu al nadrukkelijk een crisis', verwoordt voorzitter Adri Bom-Lemstra van Glastuinbouw Nederland de actuele situatie.

Door de grote diversiteit aan teeltbedrijven is het lastig om snel in beeld te krijgen om hoeveel bedrijven het gaat en hoe groot hun lastenverzwaring is. 'De situatie verschilt sterk van bedrijf tot bedrijf', licht ze toe. 'Niet alleen is de energiebehoefte van elk bedrijf anders, ondernemers hebben bovendien individuele contracten lopen met afnemers in de retail en energieleveranciers.'

Effecten lange termijn

Wat de effecten op lange termijn zullen zijn, is lastig te voorspellen. 'Tijd is daarbij essentieel. Als de prijzen nog drie maanden op dit hoge niveau blijven of verder stijgen, dan komen er veel meer bedrijven in de problemen. Niet alleen teeltbedrijven', verwacht Bom-Lemstra.

Energieprijzen bepalen voor een belangrijk deel de kostprijs van een tuinbouwondernemer, maar ook voor andere sectoren is dit het geval. 'Het gevaar is dat voor veel meer ondernemers in de keten een crisissituatie ontstaat.' Dit onderschrijft volgens de voorzitter het belang van het Tuinbouw Overlegteam.

Ongunstig scenario

Naast het inventariseren van de financiële gevolgen, bereiden de partijen zich ook voor op een ongunstig scenario voor de nabije en verre toekomst. 'Met de overheid en de banken moet nader worden verkend welke mogelijkheden zij zien om de telers te helpen. Denk aan een plafond voor de gasprijs.'

Een goede begroting is nodig om inzichtelijk te maken of, dan wel wanneer, de energiekosten niet meer te dragen zijn en welke oplossingen wellicht kunnen helpen. De diversiteit tussen de bedrijven, het energiesysteem en de inkoopstrategie vraagt om een maatwerkoplossing. Glastuinbouw Nederland adviseert bedrijven, die op korte termijn financieel klem dreigen te lopen, niet te wachten met het informeren van hun bank.

Energietransitie

Glastuinbouw Nederland maakt zich zorgen over de ontwikkelingen binnen de energietransitie. 'Op het vlak van fossielvrij telen zijn de afgelopen decennia al forse stappen gezet', benadrukt Bom-Lemstra. 'Dat moet niet tot stilstand komen door de forse energieprijzen.'

Zelfs vooruitstrevende bedrijven op het gebied van de energietransitie gaan de pijn van de huidige ontwikkelingen voelen. De investeringskracht neemt als gevolg van de huidige situatie ook af. 'De Nederlandse overheid moet regie nemen op dit vraagstuk om te voorkomen dat de energietransitie stilvalt', vindt de voorzitter.