Sleepslangbemester draait op zonne-energie

Niet veel veehouders hebben een eigen sleepslangbemester. Zeker niet eentje met vaste pomp bij de mestput die door de trekkerchauffeur in het land op afstand is te bedienen. Nog unieker is dat deze mestpomp niet door een trekker of generator op diesel wordt aangedreven, maar door een zware elektromotor van 110 kilowatt.

Mechanisatiebedrijf RosierGreidanus uit Winsum bouwde dit sleepslangsysteem voor melkveebedrijf Maatschap Booijink in Gersloot. Het melkveebedrijf is er uitermate geschikt voor. De veehouder bouwde in 2011 een nieuw bedrijf op een huiskavel van 80 hectare aan één blok, waarbij overal via de sleepslang is te bemesten. Een enkel buitenstuk op afstand laat de veehouder door de giertank doen.

Maatschap Booijink melkt 220 koeien in een 2x15-melkput en houdt negentig stuks jongvee. Onder de ligboxenstal met verbruikers als ventilatoren, voervijzels, mestrobots, koeborstels en rolgordijnen ligt een mestopslag van 5.600 kuub.

Vaste opstelling mogelijk

De vier mixkanalen zijn vanuit één mixergat, op de hoek van de stal, geheel leeg te zuigen. Daarom is een vaste opstelling mogelijk van mestpomp, elektromotor, opvoerpomp, afsluiters, flowmeters, transformatoren en aansturing. Alles netjes in een afsluitbare behuizing. De stroomkabel ingraven naar achteren op het erf, kostte al zo'n 20.000 euro.

De keuze voor een elektrisch sleepslangsysteem is geboren uit de 1.600 zonnepanelen waarmee de ligboxenstal en werktuigenloods volliggen. Ze kunnen jaarlijks 438.000 kilowattuur aan energie leveren. Door de zonnepanelen was de stroominstallatie bovendien al voorbereid op een zware verbruiker als een mestpomp.

De elektromotor van 110 kilowatt (150 pk) drijft een Cornell-mestpomp aan met een capaciteit van 370 kuub per uur. 'De elektromotor is in krachtoverbrenging vergelijkbaar met de efficiëntie van de aftakas op een trekker met 200 pk. Zo'n trekker gebruikt aan de mestpomp zomaar 35 liter diesel per uur. Dan is dit veel goedkoper', stellen Frank Booijink en Siebren Greidanus. Ook de tweede zware pomptrekker en de bijbehorende extra manuren worden uitgespaard.

Kanttekeningen

Kanttekeningen zijn er ook. Booijink: 'Als de zon niet schijnt, trek ik stroom van het net. Samen met twee keer melken en de andere verbruikers ontstaat die dag een piekverbruik, waardoor ik in een hogere afnamecategorie val. Daar betaal ik het hele jaar voor. Daarover wil ik nog met de energieleverancier om tafel.'

Teelttechnisch ligt het ook voor de hand om te bemesten op een donkere dag, terwijl er dan minder zonne-energie is. De nieuwe 20 gradenwetgeving beperkt bovendien de beschikbare momenten om te bemesten op zonne-energie. Maar ook als alle energie van het stroomnet wordt betrokken, blijft het voordeliger dan sleepslangen op alleen diesel, stellen de ondernemers.

Voordeel ten opzichte van een tank is dat er onbeperkt water is toe te voegen voor maximale opname van mest en minimale emissie. Daarbij is er minder insporing.

Buizenstelsel ingraven

Handig in gebruik is het systeem volgens Booijink absoluut. Met zijn Fendt 718 S4 en haspel in de neus, rolt hij de zesduims transportslang van 1.600 meter uit naar een strategisch punt in de huiskavel. Daar koppelt hij de laatste 400 meter vierduims sleepslang aan. Met de 8,7 meter brede Tjalma-bemester achterop is ruim 20 hectare te bemesten, zonder de transportslang te hoeven verleggen. Plan is om ook nog een buizenstelsel in te graven om haspelwerk te besparen.

In eenzelfde vaste behuizing naast een brede sloot bij de stal staat de waterpomp met elektromotor. Vanuit de trekker is het geheel te bedienen met software die RosierGreidanus importeerde uit Canada. De hoeveelheid water en mest zijn via flowmeters nauwkeurig te bedienen. Het signaal tussen trekker en mestpomp loopt accuraat via het 4G-netwerk, met een simkaart in de trekker en een bij de pomp. Een radiosignaal dient als back-up.

Het sleepslangen kan al veel water aanwenden. Toch heeft Booijink er ook een verrijdbare regenhaspel bijgekocht die via dezelfde transportslang elektrisch kan beregenen. Dag en nacht, dus ook op netstroom. De totale investering ligt op ruim 2 ton, maar is helemaal afhankelijk van de benodigde slang en de keuze in capaciteit van bemester en haspel.