MFL-boer De Clercq: 'Soms moet ik als gastheer ingrijpen'

Jaarlijks trekt De Olmenhorst in het Noord-Hollandse Lisserbroek tussen de 100.000 en 120.000 bezoekers. Het biologische bedrijf is een van de grootste multifunctionele landbouwbedrijven (MFL) in Nederland en een voorloper op het gebied van publieksactiviteiten. Al 27 jaar staan de poorten open voor publiek. Het bedrijf telt zo'n 20 hectare biologische appel- en perenboomgaarden, monumentale panden en ateliers.

Eigenaar Florian de Clercq zorgde er als vijfde generatie voor dat het bedrijf voor het publiek werd opengesteld. Hij nam De Olmenhorst in 1986 als 25-jarige over van zijn vader. Hij stootte de akkerbouw af en ging verder met de fruitteelt. De crisis in de fruitteelt van begin jaren negentig was de reden om andere bronnen van inkomsten aan te boren en contact te zoeken met het publiek.

'De crisis hing als het zwaard van Damocles boven mijn hoofd', zegt De Clercq. 'We hadden enkele jaren daarvoor net 10 hectare appels geplant. Samen met mijn toenmalige echtgenote kwam ik op het idee om in 1994 het eeuwfeest van het landgoed te vieren met veel bezoekers.'

De brocantemarkt, eerste appelpluk en horecavoorziening werden een succes. De activiteiten waren ook goede leermomenten, zeker op het gebied van organisatie. 'Op zondag hadden we vierduizend bezoekers. In een zwarte leren jas regelde ik het verkeer. Ik was helemaal niet goed zichtbaar.'

Gestart zonder vergunning

Een vergunning? Die hadden ze niet. 'We zijn er blind voor gegaan. Als we dit vooraf allemaal hadden uitgedacht en de risico's hadden meegenomen, hadden we het niet gedurfd. Innovatoren moeten soms door roeien en ruiten gaan.'

De logistiek was een puinhoop en de appeltaarten waren snel op, blikt De Clercq terug. Maar het allerbelangrijkste: de mensen hadden het naar hun zin. De sfeer was goed. En de entourage van De Olmenhorst bleek goed om publiek te ontvangen.

Meppende kleuters

Het eeuwfeest had behoorlijke impact op de verdere toekomst van het bedrijf. 'We hebben onze poorten opengezet. Kom maar, wees welkom, geniet. Daarvoor neem ik mijn verantwoordelijkheid.' Maar er zijn grenzen, voegt de ondernemer toe. 'Als in de zandbak de ene kleuter de andere een mep geeft, bemoei ik me er niet mee. Dat is de verantwoordelijkheid van de ouders.'

Zo nu en dan grijpt de gastheer wel in. Dat gebeurde toen hij appels zag rondvliegen in de boomgaard. 'Twee jochies waren hiermee bezig. Kinderen zoeken hun grenzen op. Ik heb hen vermanend toegesproken.' Op de vader, die op afstand druk aan het appen was, werd de landgoedeigenaar boos. 'Ouders moeten veel beter opletten waar hun kinderen mee bezig zijn.'

Deze bemoeienis wordt hem niet altijd in dank afgenomen. Communicatie is daarom essentieel om de boodschap over te brengen, stelt De Clercq. 'Ga je als een woeste stier op mensen af, dan werkt dat averechts. Je moet echt het gesprek met de bezoekers aangaan.'

Stomerijkosten

Het komt voor dat bezoekers het slachtoffer worden door een handeling van een personeelslid. Zoals toen een medewerker per ongeluk koffie in de schoot van een vrouw gooide. 'Dan betalen wij de stomerijkosten. Dat geldt ook voor iemand die op een stoel gaat zitten en een winkelhaak in zijn kleding krijgt. Wij hadden betere stoelen moeten neerzetten.'

Ook met het parkeren gaat het weleens mis. 'Een auto belandde in een greppel en had schade. De verkeersregelaar dacht dat de bestuurder achter de andere auto's aan zou rijden. Ik schaamde me rot dat we geen lint langs de greppel hadden geplaatst.'

'Virtuele aai over de bol'

De meeste zaken kon De Clercq oplossen. 'Een virtuele aai over de bol doet vaak al wonderen. Ook een pleister en koffie helpen.' Bij één zaak lukte dat niet. Een medewerker pikte een Surinaamse vrouw bij een steekproefsgewijze toegangscontrole eruit. De bezoeker mailde De Clercq dat ze dat discriminatie vond.

'In een gesprek zei de medewerker dat hij niet oordeelt op huidskleur. Ik heb mijn excuses aangeboden en duidelijk gemaakt dat het totaal niet past in ons beleid', vervolgt De Clercq. 'Sinds kort heb ik een Surinaamse vriendin. Ik zie veel beter dat er nog steeds wordt gediscrimineerd. Het is goed om ons hiervan bewust te zijn.'