Kisten reinigen zonder emissie

Een kistenreiniger kan veel water verbruiken. Dat water mag van de waterschappen niet in het oppervlaktewater terechtkomen. Zeker niet als daar ontsmettingsmiddelen in zitten. Mogelijk zal wet-en regelgeving dat vanaf 2025-2027 al bekrachtigen.

Het geeft knelpunten in de verwerking van dat water dat anders met 12 kuub per uur via straatkolken in de riolering of het oppervlaktewater terecht zou komen.

Project

Daarom is de emissieloze kistenreiniger ontwikkeld. Dit is een project van The Potato Valley en de Pootaardappelacademie Groningen/Friesland. Delphy, Mechatec in het Flevolandse Tollebeek en de pootgoedbedrijven Maatschap G.T. Jensma & T. de Vries in het Friese Hallum en Maatschap De Vries Kantens in het Groningse Kantens bouwden het systeem op.

Na het wassen van de kist wordt het vuile waswater gefilterd en opnieuw gebruikt. Het gefilterde water wordt ontsmet om verspreiding van virussen, bacteriën of aaltjes te voorkomen. Het water is zo steeds opnieuw te gebruiken. Afvoeren en daarvoor kosten maken is dus niet nodig. Zo valt ook de milieubelasting weg.

Demo in Kantens

Uitgangspunt is de in 2007 geïntroduceerde Boxer-kistenwasser met doorvoermogelijkheid, die onlangs op een demo op het akkerbouwbedrijf van De Vries in Kantens werd gedemonstreerd. Deze versie is in 2011 aangepast. De machines zijn daardoor compacter te plaatsen waardoor de kistenlogistiek veel efficiënter is en er naast deze machines in- of uitvoerbanen of stapelaars zijn te plaatsen.

Voordeel is dat het water niet tegen de roldeuren spat en er geen water lekt. Omdat de nieuwe versie nog niet kon worden geleverd, draaide op de demo een oude versie die nog water lekte. 'De vloer onder de nieuwe Boxer blijft bijna droog', weet Mechatec-directeur Henk Petter. Alleen van de af te voeren kisten kan een druppel vallen.

Compacter

Bijkomend voordeel is dat het systeem logistiek gezien compacter is geworden. De kisten worden nu met de heftruck van de voorkant geladen en weggepakt. De totale installatie is daarmee ook makkelijker in de hoek van een schuur te bouwen. Bij de oude versie werden de kisten aan beide zijden in het verlengde van de kistenwasser geladen en weggepakt. Daardoor was tweemaal 2 tot 3 meter extra ruimte nodig.

Nieuw is dat rondom de Boxer constant 1,5 tot 2 kuub water wordt gerecirculeerd en gefiltreerd. Zo is er een gesloten systeem waarbij er geen vuil water hoeft te worden geloosd. Ook is het nu mogelijk om een desinfectiemiddel toe te voegen aan het water. Dat voorkomt kruisbesmetting tussen de kisten.

Middelen

Toegelaten middelen zijn onder andere Menno Florades en Halamid-D. Dat verlaagt ook de drempel voor het gebruik van de kistenwasser bij verschillende telers door een coöperatie of loonwerker. Deze telers hoeven niet meer te vrezen voor besmetting vanaf andere bedrijven.

Het plan is om de Boxer samen met de filtratie-unit op een verplaatsbaar frame of aanhanger te plaatsen. Dat maakt het mogelijk om eenvoudig van de ene naar de andere akkerbouwer te rijden.

Zeven

Basis van het recirculatie- en filtratiesysteem is de Recsyspro van Mechatec uitgevoerd met trilzeven en cycloonfilters. Het vuile water word gefilterd door een zeef met doorlaat van 1 millimeter om de grove delen eruit te halen. Vervolgens gaat dit water door vijf cycloonfilters en tot slot over een tweede fijne zeef met een doorlaat van 25 micron.

Het vuil van de zeven komt in een opvangbak. Resultaat is herbruikbaar schoon water met een schuimlaag in een roestvaststalen tussenbuffer. 'In het project werken we aan een manier om nog verder en fijner te filtreren', zegt Petter.

5 tot 7 liter water

De 2 kuub water wordt bij een capaciteit van zestig tot zeventig kisten per uur zes of zeven keer per uur rondgepompt. Afhankelijk van de houtstructuur neemt elke kist 5 tot 7 liter water op. Deze hoeveelheid wordt gecompenseerd met leidingwater en ontsmettingsmiddel.

Petter: 'Doel van het project is om te gaan werken zonder toevoeg- of desinfectiemiddel. Wij ontwikkelen daarom een ontsmettingsprincipe dat werkt met bacteriedoding via licht. Dit vraagt nog wat onderzoek, want het is moeilijk om de juiste golflengte te vinden om de juiste bacteriën te doden.'

De schatting is dat deze machine de kisten voor 2 of 3 euro per stuk kan wassen en desinfecteren.