Kinderen zien bij Klasseboeren waar voedsel vandaan komt

Achtergrond Noord-Brabant Gerben van den Broek 05 jul 2021 om 15:30uur

Elke basisschoolleerling moet minstens één keer op bezoek gaan bij een boerenbedrijf. Dat is het streven van Klasseboeren, die zijn aangesloten bij Boerderijeducatie Nederland. 'Een boerderijbezoek herinneren kinderen zich jaren later nog', zegt Wilma Zonnenberg, Klasseboer en melkveehouder in Herpen.

Kinderen+zien+bij+Klasseboeren+waar+voedsel+vandaan+komt

De schuur die grenst aan het erf van Bert en Wilma Zonnenberg is ingericht als klaslokaal met afbeeldingen en ander lesmateriaal. Leerlingen uit het basis-, middelbaar en speciaal onderwijs worden er gastvrij ontvangen als zij met hun klas een bezoek brengen aan het melkveebedrijf in het Brabantse Herpen.

'Hier vertellen we de kinderen kort wat over ons bedrijf en wat we gaan doen. Daarna krijgen ze stofjassen en laarzen aan en gaan we naar de dieren', legt Wilma Zonnenberg uit. 'Je kunt op school wel uitleg geven over wat er allemaal gebeurt op een boerenbedrijf, maar het blijft veel beter hangen bij kinderen als ze dingen zelf kunnen beleven, ruiken en proeven', vindt ze.

Leerzaam

'Bovendien is het erg leerzaam voor hen, want veel kinderen weten echt niet waar hun voedsel vandaan komt. De blik op hun gezicht als er bij het melken van de koeien melk in de fles komt, blijft voor mij iedere keer weer een geweldig moment.'

Als scholen eenmaal zijn geweest, komen ze meestal graag terug

Wilma Zonnenberg, Klasseboer en melkveehouder in Herpen

Wilma en Bert Zonnenberg kwamen twaalf jaar geleden in contact met Klasseboeren. 'Dat was tijdens een informatieavond van de lokale ZLTO-afdeling. Zij waren destijds op zoek naar bedrijven die ervoor openstonden om Klasseboer te worden. Dat leek ons wel interessant', zegt Wilma Zonnenberg.

Trainingen

'Vervolgens ben ik in contact gebracht met Boerderijeducatie Nederland. Via hen heb ik samen met een aantal andere Klasseboeren trainingen gevolgd om het verhaal over ons bedrijf op een didactische manier aan de leerlingen te kunnen vertellen', zegt de melkveehouder.

'Verder zijn we gaan proefdraaien met het lesgeven op elkaars boerderijen. Daarnaast zoek ik altijd contact met de onderwijzers om te vragen of zij leuke ideeën hebben om het programma nog interessanter te maken voor leerlingen. Zo proberen we de boerderijlessen continu te blijven verbeteren en aan te laten sluiten bij de thema's die op school worden behandeld.'

Keurmerk

Alle Klasseboeren hebben een bhv-diploma en worden regelmatig opnieuw gecertificeerd voor het Keurmerk Boerderijeducatie Nederland. Daarnaast hebben ze een verzekering afgesloten om schoolklassen te kunnen ontvangen.

'Uiteraard hebben wij veiligheid hoog in het vaandel staan op onze bedrijven, maar tegelijkertijd willen we de kinderen ook belevend laten leren tijdens de lessen. Bijvoorbeeld door hen een kip te laten aaien, een tomaat te laten proeven of te laten zien hoe een koe wordt gemolken.'

Nieuwe educatieboeren

De Klasseboeren hebben aangesloten bedrijven door heel Noord-Brabant, Zeeland en het Rijk van Nijmegen heen. 'We zijn nog op zoek naar bedrijven in de regio Land van Cuijk, Uden/Veghel en de Kempen. Dan hebben we het hele ZLTO-gebied afgedekt. Verder blijven we zoeken naar nieuwe educatieboeren in het gebied', zegt Zonnenberg.

• Lees ook: Zeeuwse Klasseboeren gaan van start

'Bovendien zouden wij er ook graag een paar plantaardige boeren en fruitbedrijven bij willen hebben, zodat we een gevarieerd aanbod hebben voor de scholen en leerlingen ook kunnen zien wat deze boeren allemaal moeten doen om een mooi eindproduct te kunnen produceren.' In 2019 ontvingen de Klasseboeren al meer dan tienduizend leerlingen op hun bedrijven.

'Het belangrijkste is dat boeren het leuk vinden om over hun bedrijf te vertellen. Ze moeten het niet voor het geld doen. Er wordt weliswaar een onkostenvergoeding betaald voor de lessen, maar het is geen vetpot. Tegelijkertijd is het ontzettend leuk en inspirerend om deze boerderijlessen te mogen verzorgen.'

Keuzes maken

Volgens de melkveehouder was het in de beginfase een uitdaging om basisscholen en middelbare scholen te interesseren voor het Klasseboerenproject. 'Scholen ontvangen allerlei aanvragen voor activiteiten. Daarom moeten zij vaak keuzes maken', legt zij uit.

'Soms spelen de kosten van zo'n bezoek een rol voor de scholen, maar door subsidies kunnen deze kosten vaak flink worden teruggedrongen. Daarnaast proberen wij zelf partijen die belang hebben bij een grotere bekendheid van de agrarische sector te interesseren om een bijdrage te leveren aan de Klasseboeren', licht de ondernemer toe.

Lesprogramma voor ieder niveau

'Zelf werken wij samen met vijftien tot twintig scholen in de regio Oss. Dat zijn niet alleen basisscholen, maar ook klassen uit het voortgezet onderwijs en het speciaal onderwijs. Voor ieder niveau stellen we een lesprogramma vast. Als scholen eenmaal hier zijn geweest met een klas, komen ze meestal graag terug', zegt Zonnenberg.

'Daarbij proberen wij ook in te spelen op actuele lesthema's die leven op scholen, zoals het thema eten en drinken. De boerderijlessen kunnen over allerlei thema's gaan. Denk aan natuur en techniek, biologie of klimaat en duurzaamheid.'

Coronapandemie

De coronapandemie was ook een streep door de rekening van de Klasseboeren. 'Normaal kunnen wij het hele jaar door schoolklassen ontvangen, maar het afgelopen jaar ging dat helaas niet. Op ons bedrijf hebben wij tientallen klassenbezoeken moeten annuleren. Maar nu mogen wij weer groepen ontvangen en zijn we druk bezig met het opstarten van de activiteiten. Uiteraard houden wij ons daarbij steeds aan de geldende coronaregels', zegt de melkveehouder.

'De eerste afspraken met klassen zijn alweer geboekt via de regiocoördinator van de Klasseboeren. Hopelijk kunnen we nog voor de schoolvakantie de eerste groepen weer ontvangen. Iedereen staat te popelen om weer van start te mogen gaan met de boerderijlessen.'

Over Boerderijeducatie Nederland

Vereniging Klasseboeren is aangesloten bij Platform Boerderijeducatie Nederland. Dat is een samenwerking van regionale initiatieven van boerderijeducatie. De regionale initiatieven bestaan uit boerenbedrijven uit verschillende sectoren die zich richten op het basis-, middelbaar en speciaal onderwijs, waarbij kinderen zelf kunnen zien, horen, voelen en beleven waar ons voedsel vandaan komt. De deelnemende partijen hebben met elkaar kwaliteitseisen afgesproken op het gebied van veiligheid, hygiëne en educatieve vaardigheden. Bedrijven ontvangen daarvoor het Keurmerk Boerderijeducatie Nederland. Op de websites van klasseboeren.nl en boerderijeducatienederland.nl kunnen leerkrachten zien welke educatieboerderijen te bezoeken zijn. Op de websites is ook lesmateriaal per sector samengebracht. Voor meer informatie over Vereniging Klasseboeren stuurt u een mail naar: verenigingklasseboeren@gmail.com.