Onderzoek naar varkensstaarttoeslag

'De staart wordt op dit moment niet uitbetaald, terwijl de kosten hoger zijn', zegt Mark Vossen, als bestuurder POV betrokken bij het staartendossier. Binnenkort start in het kader van de privaat-publieke-samenwerking (PPS) daarom een vervolgonderzoek naar de maatregelen die nodig zijn om varkens met intacte staarten te houden, de basisvergoeding die daarvoor nodig is en de inrichting van een calamiteitenfonds voor varkens die daarop worden afgekeurd.

Dat is ook een van de aan bevelingen uit de eindrapportage 'Stappenplan krulstaarten 2017-2020'. Maandag werd die rapportage openbaar. Tijdens het onderzoek heeft een netwerk van varkenshouders via experimenten met groepen biggen veel ervaring opgedaan met intacte staarten. 'Maar ze blijven door onverwachte bijtuitbraken huiverig om te stoppen met couperen', zegt onderzoeker Geert van der Peet van Wageningen Livestock Research. 'En ik kan dat begrijpen.'

Het lastige is dat de oorzaak van staartbijten niet altijd is te achterhalen, stelt Van der Peet. 'Wanneer je bijtgedrag niet heel vroeg signaleert en niet direct handelt, kan het in een groep varkens leiden tot een uitbraak van nog meer bijtgedrag. Bij zo'n bijtuitbraak leidt stoppen met couperen dus mogelijk tot grotere welzijnsproblemen dan nu het geval is. Bovendien levert een aangetast varken bij de slachterij niets op. Er spelen dus ook financiële risico's.'

Acceptabel percentage

Binnen het netwerk met twaalf uiteenlopende bedrijven lukte het vier bedrijven om een aantal tomen te houden met minimaal 90 procent intacte staarten. Op drie bedrijven was dat met minder dan 50 procent intacte staarten een drama. Het risico op staartbijten blijft ondanks alle inspanningen die zijn gedaan, hoog. 'We willen niets liever dan stoppen met couperen, maar het blijkt in de praktijk heel moeilijk', zegt Vossen. 'Dierenwelzijn wordt door bijtgedrag ernstig geschonden. Het PPS-project moet daarom de komende vier jaar meer kennis opleveren. En de markt moet ervan dooordrongen zijn dat de kostprijs hoger wordt.'

Want er zijn volgens Van der Peet investeringen in stallen nodig. 'Brongerichte aanpak van emissies helpt bijvoorbeeld ook tegen staartbijten. Krijgen varkenshouders financiële steun om hun bedrijf aan te passen, dan is een versnelling op stoppen met couperen mogelijk.'