Stikstofplan kost ruim 1 euro per 100 kilo melk

De coalitie, bestaande uit LTO Nederland, Nederlandse Zuivel Organisatie, Rabobank en Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt, presenteerde maandag een stikstofplan voor de melkveehouderij. Zij vroegen WUR een integraal pakket aan maatregelen door te rekenen op verwachte reductie van ammoniakemissie, inclusief de bijbehorende economische consequenties. Bij de doorrekening is uitgegaan van een basisscenario rond de verwachte ontwikkeling van de Nederlandse melkveesector, waarbij het huidige beleid en gedrag worden voortgezet.

Binnen het pakket aan maatregelen wordt ervan uitgegaan dat 100 procent van de bedrijven meedoet. De maatregelen hebben betrekking op de stal, het management en de structuur. Uitgangspunt bij de stal is dat deze in 2030 voor melkvee emissiearm is en dat de gemiddelde emissiefactor 8,6 kilo ammoniak per dierplaats is.

Onder de managementmaatregelen vallen weidegang, bemesting en voeding. In de berekening gaat WUR ervan uit dat het aantal uren weidegang per koe per jaar stijgt met 11 procent naar 1.177 uur. Al het grasland op klei en veen wordt bemest met mest die 50 procent is verdund met water. Voor grasland op zandgrond is dat geen 100 procent maar 75 procent.

Als het gaat om voer, dan is het uitgangspunt voor de berekening een daling van het ruweiwitgehalte van de rantsoenen (inclusief jongvee) van gemiddeld 169 gram per kilo droge stof naar 162 gram per kilo droge stof. De daling van 7 gram kan volgens de onderzoekers worden gerealiseerd via optimalisatie binnen het bedrijfssysteem. Tot slot wordt ermee gerekend dat de veebezetting per hectare niet verder stijgt.

Minder koeien

Met deze maatregelen kan volgens de berekeningen een reductie van 28 procent in 2030 worden gehaald ten opzichte van 2018. Hierbij is rekening gehouden met een daling van het aantal melkkoeien van 7 procent en een daling van het aantal stuks jongvee van 7 procent ten opzichte van 2018. De vermindering van het aantal koeien komt door afroming en een deel opkoop van fosfaatrechten, alsook door de verwachte stijging van de melkproductie per koe.

De berekende extra investering voor emissiereducerende maatregelen in stallen, wateropslag en grond bedraagt op sectorniveau 1,3 miljard euro. Het totaaleffect op het economisch resultaat van melkveebedrijven bedraagt gemiddeld -1,07 euro per 100 kilo melk. Dit bedrag is opgebouwd uit de jaarkosten van emissiereducerende investeringen (-0,75 euro per 100 kilo melk) en een daling van het saldo (-0,32 euro per 100 kilo melk).

De daling van het saldo is een gecombineerd effect van de emissiereducerende managementmaatregelen en de groei van bedrijven, geeft WUR aan. Een belangrijke verklaring voor de daling van het saldo zijn de toegenomen voerkosten door een hogere melkproductie per hectare. Omdat de marges per kilo melk gemiddeld klein zijn, is het berekende totaaleffect op het economisch resultaat van melkveebedrijven substantieel, stellen de onderzoekers.