Zonneparken doen weinig voor biodiversiteit

Wageningen UR heeft op verzoek van de minister een verkennend onderzoek gedaan naar de biodiversiteit in zonneparken. Uit het onderzoek blijkt dat de biodiversiteit en de bedekking van de vegetaties hoger is tussen de zonnepanelen dan onder de panelen vanwege het verschil in lichtinval. Vooral bij oost/west-opstellingen is de hoeveelheid licht onder de panelen erg laag.

Tussen de zonnepanelen is vanaf een onderlinge afstand van 2 meter een hogere biodiversiteit te behalen, mits het zonnepark goed wordt beheerd. De hoogste biodiversiteit wordt dan ook aangetroffen in parken met een beheer van maaien en afvoeren.

Kansen niet benut

Theoretisch liggen er op zonneparken veel mogelijkheden voor verhoging van de biodiversiteit, omdat de meeste parken op intensief gebruikte landbouwgrond worden aangelegd. Daar is de biodiversiteit laag. In de meeste onderzochte parken worden deze kansen echter (nog) niet benut, schrijft de minister. Voor een hogere biodiversiteit wordt zeker vijf jaar verschralend beheer nodig geacht.

Over de gevolgen voor de bodem en de relatie met toekomstig landbouwkundig gebruik is volgens de onderzoekers nog weinig met zekerheid te zeggen. De meeste onderzochte parken zijn met twee tot drie jaar nog relatief jong. Wel wordt op basis van literatuuronderzoek een kansrijke ontwikkeling gezien met dubbel landgebruik. Daarin worden zonnepanelen gecombineerd met voedselproductie, de zogeheten 'agrivoltaics'.

Sterke groei zonneparken

De aanleiding om de verkenning te doen naar de bodem en vegetatie in zonneparken is de snelle ontwikkeling van zonneparken op landbouwgronden. De minister meldt dat uit de geraadpleegde satellietbeelden blijkt dat er op 22 september 2020 229 zonneparken in Nederland waren. Dat zijn er 99 meer dan er in juni 2020 geregistreerd stonden bij het Kadaster.

Het Rijk geeft de voorkeur aan zonnepanelen op daken boven zonnepanelen op landbouwgrond. Tegelijk constateert Schouten dat het aantal zonneparken op land flink toeneemt. Daarom pleit ze ervoor om, als deze zonneparken toch worden aangelegd, deze natuurinclusief in te richten en te beheren.