LTO sluit stikstofakkoord met industrie en milieu

Doel van het akkoord tussen boeren, natuurorganisaties en industrie is om economische activiteiten versneld ruimte te geven, natuurverbetering en perspectief voor boeren. De partijen willen 40 procent van de stikstofuitstoot in landbouw, industrie en bouw terugbrengen in 2030. Ze vragen het Rijk hiervoor 15 miljard euro uit te trekken. Dat is 1,7 miljard per jaar gedurende negen jaar.

Dit bedrag is grotendeels bestemd voor de landbouwsector; 6 miljard euro voor innovaties, 5 miljard euro voor vrijwillige uitkoop of bedrijfsverplaatsing en 3 miljard euro voor natuurinclusieve landbouw en agrarisch natuurbeheer. 1 miljard euro wordt vrijgemaakt voor het versterken van natuurgebieden.

Perspectief voor boeren

LTO wil met deze overeenkomst onder andere de 2.100 veehouderijen nabij een Natura 2000-gebied weer perspectief geven waarbij de keuze is uitkoop, verplaatsing, innoveren of natuurinclusieve bedrijfsvoering. Het gaat om veehouderijbedrijven die een relatief hoge bijdrage leveren aan de depositie van stikstof in stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden. Afgesproken is dat de agrarische grond die vrijkomt, beschikbaar blijft voor de landbouw dan wel voor agrarisch natuurbeheer.

Concrete metingen moeten duidelijkheid bieden bij eventuele twijfel over de vraag of een bedrijf wel of niet een piekbelaster is. Dit kan door emissies te meten en op basis daarvan de depositie te berekenen. Nu wordt gebruikgemaakt van geschatte waarden op basis van rekenmodellen.

Versnelling moet ruimte bieden

De voorgestelde reductieversnelling is 14 procent meer dan in de stikstofwet voor 2030 is vastgelegd. Daarin staat dat 26 procent reductie gerealiseerd moet zijn in 2030 en 50 procent in 2035. Zowel de industrie als de bouw en de landbouw reduceren elk 40 procent voor 2030.

De voorgestelde versnelling moet 177 mol extra opleveren waarvan 60 mol wordt ingezet voor de economie en 117 mol voor natuurherstel. De extra stikstofruimte voor de economie wordt gelijkmatig verdeeld over de landbouw, de industrie en de bouw. Voor de landbouw wordt de ruimte ingezet om toekomstgerichte boeren ontwikkelruimte te bieden en de 3.300 PAS-melders versneld te legaliseren.

Landelijke regie

Als het aan de werkgevers- en milieuorganisaties ligt, wordt de inname en uitgifte van stikstof met meer landelijke regie uitgevoerd. De stikstofreductie zal worden ingebracht in een nationaal publieke stikstofbank en stikstofregistratiesysteem die vervolgens verdeeld per provincie aan de slag gaat, zo staat in het voorstel. Nu wordt dit nog provinciaal geregeld waardoor grote regionale verschillen ontstaan en landelijke regie ontbreekt.

De komende twee jaar worden gebruikt om de gebiedsprocessen rond te krijgen waarbij maatwerk per regio moet worden geleverd. De regie hiervoor ligt bij provincies. Het Rijk moet er volgens de coalitie op toezien dat er voldoende voortgang wordt geboekt en de middelen beschikbaar zijn. Na deze twee jaar moet de uitrol plaatsvinden en moeten economische activiteiten en vergunningverlening op gang kunnen komen.

De werkgevers- en natuurorganisaties hebben de overeenkomst ingebracht bij de informateur en besproken met diverse potentiële regeringspartijen. Als het aan LTO, MKB-Nederland, VNO-NCW, Bouwend Nederland en Natuurmonumenten en stichting Natuur & Milieu ligt, wordt het voorstel onderdeel van de onderhandelingen voor een nieuw regeerakkoord.