Europees Hof van Justitie corrigeert bezwaarproces

De Raad van State paste het arrest van het Europese Hof deze week voor het eerst toe in een niet-agrarische zaak. Nederlandse rechters moeten het oordeel van het Europese Hof volgen. De regering zal de Algemene wet bestuursrecht daarom aan moeten passen aan het Varkens in Nood-arrest.

De nieuwe procedure betekent dat bezwaarmakers in bijvoorbeeld agrarische zaken voortaan makkelijker naar de rechter kunnen stappen. Dat geldt bijvoorbeeld voor omwonenden die een uitbreiding van een agrarisch bedrijf willen tegenhouden. Het mes snijdt aan twee kanten. Ook agrariërs die een overheidsbesluit willen aanvechten, zullen op minder obstakels stuiten.

Zienswijze

Tot nu toe konden bezwaarmakers alleen voor een beroep naar de rechter als zij al in de inspraakfase bij een overheidsbesluit bezwaren hadden aangevoerd met een zienswijze. De Raad van State zegt wel dat in die gevallen 'voorlopig' geen zienswijze meer nodig is in afwachting van aanpassing van de wet.

'Ben je belanghebbende bij een bestemmingsplan, omgevingsvergunning of natuurvergunning? Dan hoef je voorlopig niet meer eerst een zienswijze in te dienen tegen het ontwerpbesluit om je recht op beroep bij de bestuursrechter veilig te stellen', stelt de Raad van State.

Buitenspel gezet

Het arrest is vernoemd naar Varkens in Nood omdat de zaak bij het Europese Hof volgde na vragen van de Rechtbank Limburg over bezwaren van de actiegroep. Die maakte bezwaar tegen de bouw van een varkensstal in het Limburgse Koningsbosch. Varkens in Nood had in die zaak geen zienswijze ingediend en kwam daardoor buitenspel te staan. Het Europese Hof oordeelt dat dat besluit dus botst met het Verdrag van Aarhus.