LTO Akkerbouw blijft kritisch op invulling nieuw GLB

'De opgelegde maatregelen moeten meer opleveren dan dat ze kosten', vindt Van Wenum. 'De situatie is nu dat we ten opzichte van het huidige GLB meer zullen moeten doen voor minder geld. Wij vinden dat er een goede balans moet zijn tussen de verplichtingen en de vergoedingen. Dat is ook belangrijk voor het draagvlak van de boeren.'

Van Wenum gaf zijn mening over het nieuwe GLB vorige week tijdens een webinar van LTO-vakgroep Akkerbouw en Vollegrondsgroenten. Ad Tabak, programmadirecteur bij het ministerie van LNV, was voor de onlinebijeenkomst gevraagd om de Europese besluitvorming en de totstandkoming van het nationale beleid toe te lichten.

Compromisvoorstel

Het nieuwe GLB gaat met twee jaar vertraging in op 1 januari 2023 en heeft een looptijd tot 2027. Tabak vertelt dat Brussel dit voorjaar het toneel is van onderhandelingen tussen de Europese ministerraad, het Europees Parlement en de Europese Commissie. 'In de zomer verwachten we een compromisvoorstel en na het akkoord daarop volgt een periode om de wetgeving af te stemmen op het nieuwe beleid.'

Het lijkt erop dat de hectarevergoeding voor 75 procent zal bestaan uit de basispremie en voor de overige 25 procent uit premies op basis van een nieuwe ecoregeling. De voorwaarden voor de basispremie worden strenger. Globaal houdt het in dat de huidige vergroeningsregels vanaf 2023 standaard worden voor de basisvergoeding.

Minder geld

Het jaarlijkse GLB-budget voor rechtstreekse betalingen (pijler 1) aan Nederlandse landbouwers daalt van 732 miljoen naar 717 miljoen euro. Ook voor plattelandsontwikkeling (pijler 2) stelt de Europese Commissie minder geld beschikbaar. Vanaf 2023 is het budget hiervoor 73 miljoen euro ten opzichte van voorheen 86 miljoen euro.

De inzet van LNV voor het opstellen van een Nationaal Strategisch Plan (NSP) voor het nieuwe GLB is dat toekomstbestendige boeren sterker worden beloond, stelt Tabak. Binnen het NSP wordt de ecoregeling gemakkelijk toegankelijk voor alle boeren en ook gemakkelijk te controleren. Voor het vaststellen van de ecopremie is een puntensysteem in ontwikkeling.

Verduurzaming

Op een vraag over ruimte voor het eigen ondernemerschap antwoordt Tabak dat hij hoopt dat boeren ook met het nieuwe GLB vorm kunnen blijven geven aan hun eigen bedrijf. 'Maar het beleid moet wel een aanzet geven tot verdere verduurzaming met daarbij de voorwaarde dat er altijd genoeg boeren zijn om de voedselzekerheid te waarborgen.'

Van Wenum kan zich vinden in de inbreng van LNV voor het nieuwe GLB. Voor akkerbouwers ziet de LTO-bestuurder goede mogelijkheden om deel te nemen aan de ecoregeling. Verder is hij blij dat Tabak aangeeft zich te willen inzetten voor een goede beloning voor de bijdrage die boeren leveren aan de verdere vergroening.

Gelijk speelveld

'Wij blijven vanzelfsprekend kritisch op de invulling van het GLB. Belangrijk uitgangspunt voor de Nederlandse akkerbouw is het behoud van een gelijk speelveld in Europa. Het GLB speelt daarin een bepalende rol', zegt Van Wenum.

'Daarom zijn wij ook tegenstander om de optie van gekoppelde steun per lidstaat op te nemen in het nieuwe GLB. In de suikersector zien we daar nu al slechte voorbeelden van. Gekoppelde steun voor bijvoorbeeld eiwitgewassen is prima, maar dan wel graag op Europees niveau.'