Gemengde gevoelens nertsenhouder bij definitieve stop

'Het stoppen is voor veel ondernemers een emotionele gebeurtenis, maar er is nu wel eindelijk duidelijkheid', stelt vakgroepvoorzitter Martijn Pijnenburg. Hij benadrukt dat er geen sprake was van onderhandelingen.

'Landbouwminister Carola Schouten deed voorstellen en wij hebben waar mogelijk onze vaktechnische kennis en inbreng geleverd. Uiteindelijk was het Schouten die het budget vaststelde en de invulling van de nadeelcompensatie vaststelde. Dinsdag werd de wet aangenomen.'

Pijnenburg is blij dat de stikstofruimte behouden blijft voor de nertsenhouders als het verbod op het houden van pelsdieren in januari van kracht is. 'Die hebben veel ondernemers nodig om hun bedrijf van functie te laten veranderen.'

Stikstofruimte

D66, SP, GroenLinks en de Partij voor de Dieren wilden dat de stikstofruimte zou worden ingenomen bij de bedrijfsbeëindiging van de nertsenhouders. Daar was geen meerderheid voor, omdat onder meer de PVV niet mee stemde met deze motie.

Wel werd er een motie van GroenLinks aangenomen waarmee het eigen bedrijfsrisico van 15 naar 20 procent gaat, als korting op de nadeelcompensatie. Nertsenhouders hebben wettelijk recht op nadeelcompensatie, omdat ze hun bedrijf drie jaar eerder dan gepland moeten sluiten. In die drie jaar kunnen investeringen niet meer worden terugverdiend en kan er geen inkomen meer uit het bedrijf worden gehaald.

Eerlijke balans

Schouten hoeft de motie niet over te nemen. Pijnenburg hoopt dat ze dat ook niet doet. 'De nadeelcompensatie is sowieso al niet een dekkende schadevergoeding voor de daadwerkelijke schade voor de nertsenhouders. De minister sprak eerder zelf met die 15 procent van een eerlijke balans voor de bedrijven. Ik heb daarom de hoop dat ze hieraan vasthoudt.'

De vakgroepvoorzitter vond het opmerkelijk dat uitgerekend GroenLinks met deze motie kwam. 'Eerder heeft die partij samen met het CDA juist een motie ingediend om nertsenbedrijven eerlijk te compenseren. Die motie werd aangenomen. Eerlijk gezegd voelt deze laatste motie als een trap na richting de sector, onder druk van de publieke opinie.'

Vooruitkijken

Pijnenburg hoopt vooral voor de nertsenhouders dat er nu meer rust komt, dat ze vooruit kunnen kijken en weer plannen kunnen maken. 'Nertsenhouders en hun families krijgen met deze regeling duidelijkheid na een periode van grote onzekerheid. De afgelopen maanden hebben een grote impact gehad op onze gezinnen. Hoewel niet alle schade wordt gecompenseerd, biedt de regeling in ieder geval toekomstperspectief.'

Nog niet alles is in kannen en kruiken. Er moet nog meer duidelijkheid komen over de sloop- en ombouwregeling. Er wordt een nieuwe regeling bedacht, die er waarschijnlijk komt in het eerste kwartaal van 2021. Nertsenhouders kunnen wel een vooruitbetaling krijgen van de nadeelcompensatie. Een motie van VVD en CDA daarover is aangenomen en Schouten heeft dit toegezegd. Ook gaat ze zich inzetten voor een flexibele en voortvarende vergunningverlening.

Bewogen half jaar

De vakgroepvoorzitter kijkt terug op een bewogen half jaar. Op 23 april kwam de eerste bevestigde melding van corona bij nertsen. Sinds die dag is het niet meer rustig geweest. Eerst waren er veel vragen over de risico's van corona bij nertsen voor de volksgezondheid. Uit voorzorg werden alle inmiddels zeventig besmette bedrijven geruimd.

'Heel ingrijpend voor mens en dier. De ruimingen zijn grotendeels uitgevoerd door nertsenhouders zelf, onder verantwoordelijkheid van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit. Het omgaan met nertsen is een specialistisch vak en om te voorkomen dat het ruimen ten koste zou gaan van het dierenwelzijn hebben de nertsenhouders zelf de ruimingen gedaan. Dat was een unieke situatie en heel ingrijpend.'

Op alle bedrijven werden vergaande hygiënische maatregelen getroffen. Onderzoek naar de oorzaak van besmettingen op bedrijven heeft nooit echt duidelijkheid gegeven. Beschuldigingen richting nertsenhouders over het opzettelijk besmetten zijn nooit aangetoond en ongegrond verklaard.

Samenwerking

Pijnenburg heeft het afgelopen half jaar veel nertsenhouders aan de lijn gehad over hun zakelijke, maar ook persoonlijke zorgen. 'Gelukkig heb ik goede ondersteuning gehad van zowel LTO Nederland, maar ook vanuit de regio's.' Hij benadrukt daarnaast de goede samenwerking die er steeds is geweest tussen de LTO Nederland en de Nederlandse Federatie van Edelpelsdierenhouders (NFE).

Met het aannemen van de wet kunnen de nertsenhouders zich nu richten op een nieuwe toekomst. De vakgroepvoorzitter weet uit eigen ervaring dat de alternatieven niet voor het oprapen liggen. 'Zeker wanneer men een zelfstandig bedrijf wil voortzetten, is dat heel lastig. Met name ook de (her)bestemming van locaties zijn de nertsenhouders afhankelijk van de gemeente en provincies. Komend jaar zal hierover nog veel moeten worden geregeld.'