Aardappelteler maakt zich zorgen over komend seizoen

Op hun akkerbouwbedrijf in het Zuid-Hollandse Abbenbroek vertelden Peter en Rosalinda van der Poel in juli koning Willem-Alexander uitgebreid over de impact van corona op hun bedrijf. Een belangrijke aanleiding voor het bezoek was het vrijwel stilvallen van de afzet van fritesaardappelen.

Toen was het voor het echtpaar nog de vraag hoe de afzet van een deel van hun fritesaardappelen zou verlopen. Ze hadden nog 750 ton Ramos-aardappelen in opslag: 300 ton vrij en 450 ton op contract voor Farm Frites. De Innovators waren net weg voor het coronavirus uitbrak.

Twee locaties

Drie maanden na het koninklijk bezoek vertellen de akkerbouwers hoe de afzet van de fritesaardappelen verder is verlopen. Ze telen hun aardappelen op twee locaties op Voorne-Putten, in Abbenbroek waar ze wonen, en in Tinte, op 10 kilometer afstand. Vorig jaar in totaal 34 hectare.

Het bedrijf in Abbenbroek is het ouderlijk bedrijf van Rosalinda van der Poel. In Tinte is het ouderlijk bedrijf van Peter van der Poel. Dat was eerst een veehouderijbedrijf. Op die locatie is lichte, makkelijk bewerkbare grond. Daar telen de ondernemers aardappelen 1 op 3. Zo'n intensieve rotatie is daar verantwoord, legt Peter van der Poel uit. 'Het is er altijd grasland geweest en we telen daar alleen vroege aardappelrassen.'

Beregenen

Het afgelopen seizoen groeiden daar Solist en Folva, allebei vroege tafelaardappelrassen. Van der Poel is goed te spreken over Solist. Van dat ras oogst hij in juli vaak al 50 ton. Voor zo'n opbrengst is het wel nodig om regelmatig te beregenen. 'Vier of vijf keer is echt nodig, anders laat Solist het snel zitten.'

Op de locatie in Abbenbroek is de grond vrij zwaar. Daar telen de akkerbouwers het tafelaardappelras Taisiya en de fritesrassen Ramos en Innovator.

Van der Poel kan alleen op dat bedrijf aardappelen bewaren. In de bewaring is ruimte voor 14 hectare. Dat was het areaal dat de vader van Rosalinda van der Poel altijd teelde. Peter en Rosalinda van der Poel hebben twee jaar geleden dat bedrijf overgenomen en beide bedrijven samengevoegd.

Veel afland weg

De beperkte bewaarcapaciteit is een belangrijke reden dat de vroege rassen nu afland weggaan. Maar de telers willen meer zelf kunnen opslaan. Ze lieten al tekeningen maken voor een nieuwe kistenbewaring op hun huidige bedrijf, met mechanische koeling, vooral voor de lange bewaring van tafelaardappelen.

Van der Poel legt uit dat de bouwkosten van een kistenbewaring iets lager zijn dan van een bewaring met ondergrondse kanalen, omdat er geen drukwanden nodig zijn. Maar met de aanschaf van de kisten komen de kosten ruwweg op hetzelfde niveau. In beide gevallen zorgt de mechanische koeling voor hogere bouwkosten.

Maar dat plan is nu even op de lange baan geschoven. 'Eerst afwachten hoe de coronacrisis zich ontwikkelt', zegt de akkerbouwer. Ook volgend seizoen zal hij twee derde deel van zijn aardappelen afland afzetten. Hij benadrukt dat afland niet alleen nadelen heeft. 'Je hebt lagere kosten omdat je niet hoeft te bewaren en je beschikt vroeg in het seizoen al over liquide middelen. Dat is handig. Bovendien geeft het een mooie verdeling van de afzet over het seizoen.'

Ophalen uitgesteld

In het begin van de coronatijd maakte Van der Poel zich nog niet zoveel zorgen over de afzet van zijn fritesaardappelen. 'Normaal bewaar ik tot mei of juni, dus eerst was ik nog niet zo zenuwachtig.' Maar de afnemer stelde het ophalen steeds verder uit. De teler liet wel elke twee weken bakmonsters nemen van de aardappelen in zijn bewaring.

Uiteindelijk voldeed de afnemer toch aan het contract. Hij haalde de aardappelen op voor de afgesproken prijs. 'We zijn blij dat de afnemer het contract is nagekomen', zegt Rosalinda van der Poel.

Compensatie overheid

Peter van der Poel verkocht de resterende 300 ton vrije aardappelen eerst voor vlokken, maar ook die afnemer stelde het ophalen steeds uit. Daarop besloot hij om de partij voor 3 cent per kilo te verkopen voor veevoer, via een handelaar. Met de coronacompensatie van 6 cent per kilo van de overheid leverden die vrije aardappelen zo uiteindelijk 9 cent per kilo op. 'Dat is slecht, maar niet superslecht.'

De akkerbouwer heeft al met al tot nu toe nog geen slecht aardappeljaar meegemaakt. Maar over het komende afzetseizoen is hij meer bezorgd dan hij was over afgelopen seizoen. 'De coronacrisis duurt voort en er worden nog steeds veel minder frites verkocht. Niemand kan leven van een prijs van 3 cent. Daar maak ik me wel zorgen over. Ik verwacht voor volgend jaar een krimp van het aardappelareaal.'