Johnson: houd rekening met no-dealbrexit

Als de EU niet fundamenteel van houding verandert, zal het Verenigd Koninkrijk zich voorbereiden op een handelsrelatie naar Australisch model, zei Johnson vrijdag in een korte persconferentie. Australië en de EU hebben op dit moment geen akkoord over vrijhandel. Op de vraag of Johnson met deze aankondiging nu definitief wegloopt van verdere onderhandelingen met de EU, antwoordde de premier ontwijkend.

Johnson stelde aanvankelijk afgelopen donderdag als deadline waarop er zicht op een akkoord moest zijn over een nieuwe handelsdeal. Zo niet, dan zou hij de stekker uit de onderhandelingen trekken. De 27 EU-leiders riepen na afloop van hun top de Britse regering op om 'de noodzakelijke stappen te nemen om een akkoord mogelijk te maken', omdat anders het no-dealscenario zou uitkomen.

Twistpunten bij vissers en speelveld

Johnson wil het liefst een handelsverdrag zoals de EU met Canada heeft gesloten, maar concludeert nu 'dat dit niet zal werken'. Belangrijke twistpunten blijven de toegang tot Britse wateren voor vissers uit EU-lidstaten en het gelijke speelveld. Daarbij houden Britse bedrijven zich aan Europese regels voor bijvoorbeeld het milieu. Ook houden zij zich aan de regels voor concurrentie en werknemersrechten en willen ze vrije toegang tot de EU-markt behouden.

Juist het vasthouden aan de regels van de Europese Unie ligt in Londen gevoelig, omdat het Verenigd Koninkrijk dan nog altijd gebonden is aan EU-regels waar het met de brexit juist vanaf wilde.

'Niet tegen elke prijs'

De Duitse bondskanselier Angela Merkel liet in een reactie weten dat ze hoopt dat Johnson onderhandelingen zal blijven voeren die tot een deal kunnen leiden. 'Ik denk nog steeds dat het beter is om een ??deal te sluiten, maar niet tegen elke prijs', zei ze tegen de website Politico.

Ook de Franse president Emanuel Macron is niet erg onder de indruk van de woorden van de Britse premier. 'Ondanks wat er tegen hen werd gezegd tijdens het Brexit-referendum, hebben de Britten onze interne markt nodig. Ze zijn veel afhankelijker van ons dan wij van hen.' Macron liet ook weten dat hij de Franse visserijsector niet opoffert om de Britten ter wille te zijn.

Overgangsfase

Het Verenigde Koninkrijk verliet de Europese Unie op 31 januari, maar is in de overgangsfase tot de jaarwisseling nog aan de meeste regels van het landenblok gebonden. Als er voor 31 december geen akkoord is over de toekomstige relatie, is er sprake van een no-dealbrexit en valt de wederzijdse handel terug op de basale regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO).

Voor veel goederen worden in dat geval aan de grens weer importheffingen ingesteld en douanecontroles zorgen naar verwachting voor files van vrachtwagens aan de grens. De handel tussen Australië en de EU komt in principe ook op die WTO-regels neer.

Nieuwe importprocedures

De Britse overheid heeft deze week ook de tweede versie van het 'Border Operating Model' gepubliceerd. Hierin staat informatie over de procedures voor handel met de EU na het eindigen van de Brexit-transitieperiode.

De nieuwe versie bevat een aantal toevoegingen en aanpassingen, zoals de kortere pre-notificatietermijnen bij roll-on/roll-off-vrachtverkeer, een lijst van hoog-risico planten en plantaardige producten (waarvoor vanaf 1 januari 2021 direct alle nieuwe eisen gelden) en meer informatie over een aantal landinwaartse grensposten.

De douaneprocedures zoals beschreven in het Border Operating Model zullen hoe dan ook van toepassing worden, ongeacht of er een handelsakkoord tussen VK en EU tot stand komt. Uitzondering zijn goederen met herkomst of bestemming Noord-Ierland; daarvoor werkt het VK aan een ander regime in lijn met het Ierland/Noord-Ierland-protocol.