Supermarkten doen te weinig om 'gezond' te promoten

De Superlijst Gezondheid is de eerste ranglijst die vergelijkt wat acht Nederlandse supermarkten doen om hun klanten te helpen kiezen voor gezond eten en drinken. Het onderzoek laat zien dat er grote verschillen zijn tussen de supermarktketens, ongeacht hun formule of marktaandeel. Lidl, Dirk, Coop en Ekoplaza lopen voorop. Albert Heijn, Jumbo, Aldi en Plus zijn minder ver.

Het algemene beeld dat Questionmark krijgt, is dat supermarkten ongezonde keuzes nog te weinig ontmoedigen. Zo is gemiddeld 82 procent van de aanbiedingen in reclamefolders ongezond, liggen er bij vrijwel alle kassa's snoep en chocola en hebben de supermarktformules zelf geen duidelijke doelen om minder ongezonde producten te verkopen.

Het rapport wijst ook op zaken die wel goed gaan bij individuele supermarkten. Zo is er een supermarktketen die bij de kassa geen ongezond voedsel meer aanbiedt en een andere keten die Disney-figuurtjes gebruikt om Schijf van Vijf -roducten aantrekkelijk te maken voor kinderen. In het algemeen blijkt dat elke supermarkt wel iets van andere zou kunnen leren.

Deze conclusies staan in het onderzoek dat dinsdag 13 oktober is gepubliceerd. Het is geïnitieerd en uitgevoerd door onderzoeksstichting Questionmark, in samenwerking met het Diabetes Fonds, de Hartstichting, de Maag Lever Darm Stichting en de Nierstichting, verenigd in de Alliantie Voeding voor de Gezonde Generatie.

Vermijdbare oorzaak

Ongezonde voeding is op dit moment de belangrijkste vermijdbare oorzaak van sterfte en verloren gezonde levensjaren, na roken. Questionmark en de Alliantie Voeding voor de Gezonde Generatie willen dat gezonde voeding de norm wordt.

Directeur Charlotte Linnebank van Questionmark zegt dat het cruciaal is dat mensen worden geholpen om gezonder te eten. 'Supermarkten hebben een grote invloed op de keuzes die mensen maken. Die invloed kunnen ze gebruiken om te helpen gezond te eten. Superlijst biedt supermarkten hiervoor de handvatten.'

In het Preventieakkoord Overgewicht (2018) hebben supermarkten toezeggingen gedaan op de Schijf van Vijf, maar Superlijst Gezondheid toont aan dat supermarkten te weinig doen om hun klanten gezond te laten eten. Echte pijnpunten, zoals kindermarketing van ongezonde producten, worden niet krachtig geadresseerd. In sommige productgroepen, bijvoorbeeld voor rijst en pasta, zijn ongeacht de supermarkt weinig gezonde varianten te vinden.

Grote kans

De alliantie roept supermarkten op om meer actie te ondernemen en zich aan de eigen beloftes te houden. 'Er ligt voor de hele branche een grote kans om op korte termijn een grotere bijdrage te leveren aan het eten volgens de Schijf van Vijf, zodat een generatie kinderen en jongeren opgroeit in een samenleving waarin gezonde voeding daadwerkelijk de norm is', zegt Carolien Martens, woordvoerder namens de alliantie.

Op basis van de onderzoeksbevindingen en een vooraf vastgelegde weging is een ranglijst van supermarkten samengesteld. Die ranglijst laat zien welke supermarkten tot de voorlopers, middenmoot en achterblijvers behoren in de mate waarin zij hun klanten helpen kiezen voor gezonde producten. Kiezen voor gezond is makkelijker bij Lidl, Dirk, Coop en Ekoplaza.