Meer mogelijk voor fijnstofarme kippenstal

In pluimveestallen komt nogal wat fijnstof vrij. Het meest in legpluimveestallen met loslopende kippen op strooisel. De kippen springen, vliegen, nemen stofbaden en scharrelen veel stofdeeltjes op.

Fijnstof dat uit pluimveestallen in de buitenlucht terechtkomt, heeft een negatieve invloed op de luchtkwaliteit en wordt negatief gerelateerd aan de volksgezondheid. Maar ook in de stal zelf is fijnstof ongewenst. Pluimveehouders zijn dan ook het meest gebaat bij technieken die de emissie van fijnstof bij de bron aanpakken en er dus voor zorgen dat er minder fijnstof in de stallucht zweeft.

Bijdragen aan de beschikbaarheid van fijnstofreducerende technieken die onder meer het stalklimaat verbeteren. Dat was de opdracht die het PEV bij de start in 2017 meekreeg.

Makkelijker maken

Het praktijkcentrum heeft als doel om het voor pluimveehouders makkelijker te maken hun stallen uit te rusten met technieken die de uitstoot van fijnstof verminderen. De start van het PEV komt voort uit het Manifest Gezonde Leefomgeving Veehouderij regio FoodValley dat in 2016 werd vastgesteld.

'Pluimveehouders die een vergunning aanvragen voor nieuwbouw of verandering, krijgen te maken met fijnstofeisen', zegt Jan Workamp van het PEV.

Bij nieuwbouw moeten pluimveestallen voldoen aan het Besluit emissiearme huisvesting. Dit besluit schrijft 30 procent fijnstofreductie voor. In regio Foodvalley krijgen pluimveehouders bij bedrijfsaanpassingen te maken met aanvullende eisen om ook in bestaande stallen iets te doen aan fijnstofreductie.

Discussie tussen pluimveesector en overheid

Workamp sluit niet uit dat er ook in andere regio's van Nederland extra eisen zullen komen. 'Er loopt nog steeds een discussie tussen pluimveesector en overheid over de nadere uitwerking van het beleid om fijnstofemissie uit stallen te verminderen.'

Aanzet voor het getouwtrek tussen overheid en bedrijfsleven gaf toenmalig staatssecretaris Martijn van Dam van Economische Zaken in 2017, zegt Workamp. 'Hij gaf aan de reductie voor fijnstofemissie uit pluimveestallen voor bestaande stallen aan te scherpen tot 50 procent. En 70 procent voor nieuwbouw.'

Hoe deze discussie ook uitpakt, de behoefte aan fijnstofreducerende technieken die haalbaar, betaalbaar en praktisch toepasbaar zijn, neemt volgens Workamp toe. 'Bij zowel nieuwbouw als bestaande stallen.' Hij is blij met het feit dat het in 2017 gestarte traject zijn vruchten begint af te werpen. 'We zijn voortvarend aan de slag gegaan om technieken beschikbaar te krijgen voor toepassing in de praktijk. Daartoe is het noodzakelijk dat het officieel wordt erkend door de overheid. Dat kan onder meer als het meettraject dat PEV op pluimveebedrijven uitvoert met gunstige meetcijfers wordt doorlopen.'

Tekst gaat verder na kader.

De technieken van FreshlightAgri, Serutech Agri en StaticAir zijn opgenomen op de landelijke lijst, op basis van metingen die door Wageningen Livestock Research zijn uitgevoerd. De techniek van FreshlightAgri is toepasbaar in alle pluimveesectoren, behalve bij eenden. De andere twee technieken zijn geregistreerd voor de toepassing in vleeskuikenstallen.

De drie fijnstofreducerende technieken uit het PEV-traject die de overheid recent erkende, zijn op de lijst opgenomen met 31, 52 en 16 procent fijnstofreductie. Dat deze percentages niet allemaal spectaculair ogen, is volgens Workamp een onjuiste beoordeling. 'Het gaat om technieken die in de stal bij de bron helpen om de fijnstofemissie te verminderen. Die mag je niet vergelijken met end of pipe-oplossingen als luchtwassers.'

Technieken combineren

Workamp stelt vast dat er goede mogelijkheden zijn om verschillende technieken te combineren. 'Denk voor een legpluimveestal bijvoorbeeld aan de combinatie van een strooiselschuif met de ionisatietechniek van FreshlightAgri. Samen zijn ze goed voor 45 procent fijnstofreductie.'

In een vleeskuikenstal past het goed om een ionisatietechniek te installeren en eventueel te combineren met een warmtewisselaar, zegt Workamp. 'Juist doordat er nu extra technieken beschikbaar komen, krijgen pluimveehouders meer keuzemogelijkheden en zijn ook combinaties van technieken makkelijker te maken.'

'Investeringen zijn te overzien'

Workamp concludeert dat fijnstofreductie weliswaar geld kost, maar dat de benodigde investeringen in de meeste bedrijfssituaties te overzien zijn. 'Voor een stal van 1.500 vierkante meter moet je denken aan een investering tussen de 10.000 en 20.000 euro, afhankelijk van de techniek die je kiest en de mate van reductie die nodig is.'

Ingewijden verwachten dat het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit in juni naar buiten komt met een stimuleringsregeling voor pluimveehouders die met fijnstofreductie aan de slag willen. Ze kunnen dan met deze subsidie investeren in erkende technieken.