Nederlandse koe heeft steeds gezondere uier

De deelnemende melkveehouders konden allereerst een mooi compliment in de zak steken. 'Het gemiddelde celgetal van koeien was in Nederland vorig jaar 178.000 cellen per milliliter melk. Dat was nooit eerder zo laag. In 2009 was het nog 215.000', zei Scherpenzeel.

'Daarbij ging het antibioticagebruik in tien jaar tijd met 64 procent naar beneden. Dat zijn mooie resultaten, waar ook vanuit het buitenland met respect naar wordt gekeken.'

Beter veehouderijsysteem

Dat goede resultaat is aan meerdere factoren toe te schrijven, maar het terugdringen van het antibioticagebruik vanuit overheidswege heeft daar zeker aan bijgedragen. 'Veehouders gingen hun bedrijfsvoering optimaliseren. Er kwam meer oog voor huisvesting, hygiëne, hoogcelgetalkoeien en mastitis. Eigenlijk is het hele veehouderijsys-teem verbeterd. Dat zie je terug in de dier- en uiergezondheid.'

Toch betekent dat volgens de GD-dierenarts niet dat melkveehouders op hun lauweren kunnen gaan rusten. 'Het kan altijd nog beter. Naar mijn mening lopen er nog te veel koeien met een hoog celgetal rond. Dat kan naar beneden. Tenslotte willen we allemaal gezonde koeien met gezonde uiers, want die geven meer melk en verhogen het arbeidsplezier.'

Theorie

Het uiergezondheidscafé begon met een stukje theorie. Dat ging van de anatomie van de uier en uitleg over de soorten mastitis tot de verschillende bacteriën die uierontsteking kunnen veroorzaken. Rode draad was de balans tussen infectiedruk en weerbaarheid van de koe.

'Als de uier gezond is, kunnen bacteriën het slotgat niet binnendringen. Is de weerbaarheid van de uier minder, dan is de kans groter dat de bacteriën binnenkomen, met alle gevolgen van dien. Is de balans tussen infectiedruk en weerbaarheid verstoord, dan gaat het mis.'

MPR-uitdraai

Preventie is dus belangrijk. Volgens Scherpenzeel zijn daardoor in de afgelopen tien jaar veel mastitisgevallen voorkomen. Helemaal voorkomen dat je eens een koe met mastitis op het bedrijf hebt, kan volgens de dierenarts niet. 'Je werkt tenslotte met levende dieren. Maar zie je verhoogde celgetallen en attenties op de MPR-uitdraai (melkproductieregistratie), ga er dan mee aan de slag. Dat voorkomt erger.'

Het is dan zaak om de exacte oorzaak van de uierontsteking op te sporen. 'Is er een knelpunt op je bedrijf dat verminderde weerbaarheid van de koe in de hand heeft gewerkt? En wie is de vijand precies?'

Verschillende bacteriën

Er zijn verschillende bacteriën die uierontsteking veroorzaken. Deze zijn koegebonden of omgevingsgebonden. 'Door onderzoek naar deze ziekteverwekkers kan er tegenwoordig heel gericht worden behandeld. Door bacteriologisch onderzoek van tankmelk kun je op koppelniveau gemakkelijk opsporen om welke bacterie het gaat. Dat is onmisbare info voor het juiste plan van aanpak en de behandeling', zei de GD-dierenarts.

'Het heeft geen zin om een dure dip of tijdrovende nieuwe melkroutine toe te passen, als het probleem uit het strooisel komt. Als je de verkeerde antibiotica gebruikt tegen de verkeerde bacterie, haalt dat ook niets uit.'

Multifactoriële aanpak

Uit de antwoorden van Scherpenzeel op vragen van veehouders over boxstrooisel, melkstalhygiëne, voer, beweiding en alternatieve middelen bleek ook het belang van een multifactoriële aanpak.

'Een duur supplement kan de effecten van een slechte bedrijfsvoering niet opheffen. Het hele management moet kloppen om de koeien zo gezond en weerbaar mogelijk te krijgen.'