NEPG pleit voor areaalkrimp aardappelen

North-Western European Potato Growers (NEPG) verwacht dit jaar voor Nederland, België, Duitsland, Frankrijk en Groot-Brittannië een totale aardappeloogst van 27,9 miljoen ton. Dit is 3,8 procent meer dan vorig jaar en 6,7 procent meer dan het vijfjarig gemiddelde. Het is de op een na grootste productie van de laatste vijf jaar. Alleen in 2017 werd er nog 1,7 miljoen ton meer geoogst.

Uit de prognose van NEPG blijkt dat de grote oogst in Noord-West Europa het gevolg is van een flinke uitbreiding van het teeltareaal de afgelopen jaren. In de betreffende landen werd dit jaar op bijna 623.000 hectare consumptieaardappelen geteeld. Ofwel 70.000 hectare meer dan in 2016.

Toename fritesconsumptie

Timmermans, tevens bestuurslid van Verenigde Telers Akkerbouw, vertelt dat de groei volledig is gebaseerd op de sterke toename van de wereldwijde consumptie van vooral frites. 'Maar een groot areaal maakt ons ook gevoeliger voor overproductie en daarmee de kans op lage prijzen', zegt Timmermans. 'Dat is een les die we kunnen leren uit deze coronacrisis.'

Gezien de uitbreiding van de teelt is het een geluk bij een ongeluk dat de hectareproducties gematigd zijn dit jaar. Voor de EU5-landen gaat NEPG uit van gemiddeld 44,8 ton per hectare. Dat is weliswaar 1 ton meer dan vorig jaar, maar wel 0,7 ton minder dan het vijfjarig gemiddelde. Voor Nederland is de opbrengstverwachting het hoogst met 47 ton per hectare.

Economische kater

De economische kater die corona wereldwijd veroorzaakt, komt hard aan in de aardappelsector, stelt Timmermans. 'Voor de afzet van de verwerkte producten zijn we sterk afhankelijk van export. De vraag zal zich niet van vandaag op morgen herstellen. De laatste jaren was de consumptiegroei het sterkst in de armere werelddelen. Dat zijn nu ook markten die het eerst wegvallen bij economische tegenslag.'

Om weer controle te krijgen op de markt, met een beter evenwicht tussen vraag en aanbod, adviseert NEPG de Europese aardappeltelers hun areaal de komende jaren te beperken. De organisatie spreekt over regie op de eigen toekomst. Timmermans wijst erop dat het niet mogelijk is om generieke afspraken te maken over areaalkrimp.

'Daarom spreken we de telers individueel aan om verantwoord te telen. Het gaat om inzicht in financiële risico's. Telers moeten rekenen aan hun kostprijs en daarin ook de hogere kosten voor kiemremming meenemen. Bovendien is een ruimer bouwplan ook gunstig voor de bodemkwaliteit. Onze boodschap is: zorg dat je grond gezond blijft en dat je portemonnee niet leegraakt.'

Timmermans benadrukt dat de boodschap van NEPG niet alleen geldt voor vrije telers. 'Deze crisis treft alle telers en ook de fritesindustrie. Iedereen loopt een scheur op door corona. Reken er maar niet op dat verwerkers hun contractprijzen van de afgelopen jaren kunnen handhaven. Ook contracttelers zullen andere keuzes moeten maken.'

Over de mate van areaalkrimp in de EU5-landen is het volgens Timmermans lastig om een indicatie te geven. 'Als we nu naar de markt kijken, zijn we zeker vijf jaar in de tijd teruggezet. Het is te hopen dat we met het terugdringen van voldoende areaal meer evenwicht in de markt realiseren. Maar dat kan wel enkele jaren in beslag nemen.'