Onverkochte bloem wordt desinfectiegel

Voor het verwaarden van reststromen uit de glastuinbouw bestaat al langer interesse. Dat geldt ook voor laurierkwekerij Gova in Nispen. Met de doelstelling 'No Waste' zijn eigenaren Charl en Jack Goossens jaren geleden begonnen met het verwerken van hun reststromen tot nieuwe producten. In 2018 hebben zij het Valorisatielab Reststromen Tuin- en Akkerbouw (VARTA) opgericht.

Met vier medewerkers uit de onderzoekswereld en de tuinbouw is VARTA nu een professioneel laboratorium waar ook andere kwekers hun plantaardige materiaal kunnen laten onderzoeken. De overschotten in de bloementeelt als gevolg van de coronacrisis hebben daar een extra impuls aan gegeven.

Nieuwe toepassingen

'Wij hadden al eerder contact met VARTA, omdat we continu bezig zijn met het zoeken naar en ontwikkelen van nieuwe toepassingen voor tuinbouwreststromen', zegt Willem Kemmers, projectleider Biobased Greenport West-Holland.

'In feite hebben we door de coronacrisis in de sierteelt zien gebeuren waar andere sectoren continu alert op zijn: het is bedrijfsmatig onverantwoord om je te richten op één klantgroep en daarom moet je je afzetmarkten spreiden.'

Onderzoek naar inhoudstoffen

Samen met VARTA en Stichting Innovatie Glastuinbouw Nederland (SIGN) heeft Greenport West-Holland begin april bloemenkwekers opgeroepen om de reststromen door terugval van de vraag aan te melden voor onderzoek naar waardevolle inhoudstoffen. Dat leverde veertig gewassen op. De reststromen van achttien soorten bleken geschikt voor eenvoudige toepassingen.

'Wij hebben onderzocht of er inhoudstoffen zijn die zouden kunnen dienen als basis voor bijvoorbeeld etherische oliën, geur- of kleurstoffen', zegt Charl Goossens. Daar is begin juni een eerste nieuw product uit gerold: een roze handdesinfectiegel met lauriergeur, die VARTA samen met reinigingsmiddelenbedrijf Tristar in Roosendaal heeft ontwikkeld.

Tristar heeft de expertise geleverd om het product op de juiste wijze te etiketteren en te laten voldoen aan de wet- en regelgeving. De gel voldoet aan de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie en heeft dankzij de laurierolie verzorgende en ontsmettende eigenschappen die de huid soepel houden. De kleurstof maakt het product herkenbaar en is afkomstig uit extracten van de celosia of hanenkam.

Van drie kwekers

Drie kwekers hebben hiervoor het uitgangsmateriaal geleverd. Een van hen is potplantenkwekerij Ammerlaan-Sosef in Honselersdijk, die van april tot oktober wekelijks 3 tot 5 kuub snoeiafval heeft na het toppen van de planten. Om daar een duurzame bestemming aan te geven, heeft het bedrijf in november 2019 contact gezocht met VARTA.

De inhoudstoffen uit celosia bleken geschikt te zijn als kleurstof of voor gebruik in voedingsmiddelen. Op dat moment was daarvoor nog geen toepassing, maar de coronacrisis leverde een vraag naar desinfectiegel op.

Nuttige dingen

'We vinden het vooral leuk dat er nuttige dingen met onze afvalstroom worden gedaan', zegt Jeffrey Ammerlaan. 'Het gaat nu nog om honderd flesjes van 100 milliliter, maar we hopen natuurlijk dat de afzet zal groeien.'

De eerste batch van het desinfectiemiddel is uitverkocht, maar een tweede batch staat op stapel. De flesjes van 100 milliliter kosten 5 euro per stuk, die van 500 milliliter, die nu ook in productie gaan, 7,75 euro. De verkoop loopt nu nog via VARTA, maar gaat in de toekomst via een webshop.

Hogere marge

Goossens vindt de gel een goed voorbeeld van de ontwikkeling van concept tot eindproduct door samenwerking met alle schakels in de keten. De insteek van VARTA is om businesscases te ontwikkelen die een hogere marge voor kwekers op kunnen leveren.

'Wij zijn de schakel tussen kwekers en wetenschap', zegt Goossens. 'Ons onderzoek is erop gericht om nieuwe producten zo snel mogelijk op de markt te brengen. Het is superinteressant om daarbij kwekers aan afnemers te koppelen.'

Aantrekkelijke samenwerkingspartner

Kemmers vindt VARTA een aantrekkelijke samenwerkingspartner: 'Het lab staat met beide benen in kwekersland en gaat pragmatisch met onderzoek om, niet academisch.'

Het onderzoek naar de reststromen, dat ondersteuning krijgt van gemeente Westland, provincie Zuid-Holland, Interreg-project 'Bioboost', Greenport West-Holland en SIGN, loopt tot eind september.