Akkerbouwer Bouwmeester: 'Stikstof moet naar knol'

In Drenthe wordt veel grond tijdelijk uitgeruild tussen akkerbouw en melkveehouderij. Elke keer als grasland wordt omgeploegd en omgezet naar akkerland, komt er stikstof vrij bij de vertering van het gras. Dit vormt de voedingsstof voor het volgende gewas, maar kan ook uitspoelen naar het grondwater.

Proeven moeten aantonen of er verschil is in de hoeveelheid stikstof die vrijkomt bij het scheuren van oud grasland van 6 jaar en jong grasland van 2 jaar. En tussen scheuren van grasland in het voorjaar, wat de regel is van de rijksoverheid, of in de wintermaanden ervoor.

Door het scheuren in het voorjaar is er vaak te weinig tijd om het gras goed te laten verteren, zodat boeren glyfosaat inzetten om de vertering te versnellen. Dit is mogelijk niet nodig als er in de winter wordt gescheurd. Daarnaast is de verwachting dat door scheuren in de wintermaanden de stikstof op een geschikter moment vrijkomt voor het vervolggewas, in dit geval aardappelen, en daardoor beter wordt opgenomen door het gewas.

Drie stroken aangelegd

Dit jaar heeft Bouwmeester eerst drie stroken aangelegd in het grasland. Eén is in januari gescheurd, één in het voorjaar zonder glyfosaat en één rond dezelfde tijd met het loofdodingsmiddel. Van alle drie de stroken in het aardappelveld wordt de stikstofuitspoeling gemeten en worden de opbrengst, het algemene groeiverloop en de onkruiddruk beoordeeld. Later wordt uitgebreid naar meerdere percelen op diverse locaties om de waarde van de proef te vergroten.

Bouwmeester vindt het nog te vroeg om al verschillen te kunnen zien. 'De aardappelen zitten nu een dikke maand in de grond. Je kunt er pas wat over zeggen als het klaar is. De vraag is wat er met de stikstof gebeurt op de drie verschillende proefstroken. Wordt die beter opgenomen door de plant en wat spoelt er nog uit? Wat mij betreft gaat er zo veel mogelijk stikstof naar de knol en niet naar de plant', zegt hij.

'Ploegen was lastig'

De ondernemer is niet onvoorwaardelijk positief over het vroeger scheuren om de graspollen beter te laten verteren en minder gebruik te hoeven maken van glyfosaat. 'Het was bijvoorbeeld in januari erg nat, zodat het ploegen lastig was.'

Als akkerbouwer is Bouwmeester niet tegen het gebruik van glyfosaat. Maar hij vindt het wel goed om te kijken of er alternatieven zijn, vertelt hij. 'Ik ben het liefst met oplossingen bezig. Gebruik je dit middel niet, dan bestaat de kans dat je later in het voorjaar alsnog met een ander middel het veld in moet om opslag tegen te gaan.'

Praktische aanpak

Projectbegeleider Giske Warringa benadrukt de praktische aanpak. 'De proeven zijn het resultaat van nadenken over het verduurzamen van de samenwerking door Drentse veehouders en akkerbouwers.'

De proef met jong en oud grasland komt voort uit de onderwaardering van tijdelijk gras in de akkerbouwrotatie. 'Tijdelijk gras zorgt ervoor dat het bouwplan een stuk ruimer wordt. In de discussie gaat het vaak over hoeveel stikstof er verloren gaat bij grasland scheuren, maar wij denken dat het wel meevalt bij tijdelijk gras.'