Drempel om perceel is van de zotte

In het zesde actieprogramma Nitraatrichtlijn (2018-2021) staat dat oppervlakkige afspoeling in ruggenteelten op klei en löss onder normale weersomstandigheden moet worden voorkomen. Om de uitspoeling te verminderen, werkt het ministerie van LNV aan nieuwe regels per 2021. Een voorgestelde maatregel is om de rugopbouw uit te voeren met een machine die kleine drempels legt tussen de ruggen.

LTO-vakgroep Akkerbouw heeft bij de onderhandelingen bezwaar gemaakt tegen deze maatregel. Drempels zijn immers geen optie, als je nog met de selectiekar door de pootaardappelen moet of wilt schoffelen in gewassen als witlof of peen. Mens en machine kunnen dat gehobbel niet verdragen.

Ruime interpretatie

In het definitieve actieplan staat dat het ministerie van LNV ook drempels rond het perceel als een oplossing ziet om afspoeling van nutriënten onder normale omstandigheden te voorkomen. In overleggen met het ministerie werd LTO-vakgroep Akkerbouw destijds gemeld dat het begrip 'drempels' daarbij ruim geïnterpreteerd moest worden. Ook een infiltratiegeul zou eventueel een optie zijn.

Deze zomer heeft LTO-vakgroep Akkerbouw nader overleg met het ministerie van LNV over de minimumvereisten. Een drempel rond het perceel is natuurlijk van de zotte. Daarmee veranderen percelen in badkuipen en dat kan nooit de bedoeling zijn.

Twee randvoorwaarden

LTO-vakgroep Akkerbouw stelt twee randvoorwaarden bij de uitwerking van de minimumeisen om afspoeling te voorkomen:

1. Wateroverlast moet te allen tijde worden bestreden om schade aan gewassen zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken. Een greppelverbod zoals gesuggereerd in sommige media kan daarom niet aan de orde zijn. Overheidsbeleid, en dus ook de uitwerking van de minimumeisen, mag nooit bijdragen aan het verhogen van het schaderisico.

2. Maatregelen om afspoeling onder normale omstandigheden te voorkomen, moeten kosteneffectief en praktisch haalbaar kunnen worden ingezet. Maatwerk is hierbij een vereiste.

Goede bodem

Wat LTO-vakgroep Akkerbouw betreft kan afspoeling het beste worden voorkomen door te zorgen voor een goede bodem, zonder verdichting en met voldoende organische stof. Dit bevordert het bufferend vermogen en voorkomt afspoeling. In een project met Friese akkerbouwers en Wetterskip Fryslân dat de afgelopen jaren is uitgevoerd, is dat een belangrijke conclusie.

Daarnaast is goede ervaring opgedaan met het monteren van een woeltand in plaats van de drempelset bij het opbouwen van ruggen. Dan kan ook zonder drempels de infiltratie in de bodem worden verbeterd. Maatwerk is dus nodig.

Verantwoordelijkheid

LTO-vakgroep Akkerbouw vindt het belangrijk dat gewasschade door wateroverlast wordt voorkomen. Maar het is ook onze zorg en verantwoordelijkheid om bij te dragen aan vermindering van afspoeling van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen.

Dat is niet alleen van belang voor een goede waterkwaliteit, maar ook voor het beschikbaar houden van belangrijke gewasbeschermingstoepassingen en voldoende ruimte om gewassen adequaat te kunnen bemesten. Als akkerbouwers willen we daarom serieus met deze problematiek omgaan.