Veel water besparen op Zeeuws-Vlaamse akkers

Achtergrond Zeeland Michiel Elands 23 jun 2020 om 11:31uur

Zoetwater druppelsgewijs toedienen aan gewassen. Het is de kern van het project 'Deltadrip'. Bij akkerbouwer Marco Waverijn in Philippine liggen de slangen sinds vorig jaar onder de grond. Belangstellende boeren kunnen een kijkje nemen.

Veel+water+besparen+op+Zeeuws%2DVlaamse+akkers

Waverijn is in de Zeeuws-Vlaamse polders aangewezen op zoetwaterlenzen die in kaart zijn gebracht. Dat is gedaan via de zoet-zoutkartering, waar ZLTO financieel aan heeft bijgedragen. Met diepdrainage kan de akkerbouwer voor het leeuwendeel van de gewassen de haspel uitrollen. Maar de hoeveelheid zoetwater is beperkt. 'Je bent toch bang dat het eindig is', merkt hij op.

Hoe groot is de ondergrondse zoetwatervoorraad? Hoeveel droge jaren op een rij zullen volgen en treedt verzilting op door opstuwende zoute watervoorraden uit onderliggende lagen? Het zijn cruciale vraagstukken voor boeren en tuinders in het gebied.

Zoetwaterlenzen

De ondernemers zijn nu sterk afhankelijk van neerslag, waardoor zoetwaterlenzen worden gevormd in de ondergrond. 'En we zijn op zoek naar een duurzame oplossing', schetst Waverijn, die in maatschap is met zijn broer José. 'Met de huidige proef kunnen we in ieder geval veel water besparen.'

Als zoetwater opraakt, dan hebben we bedrijfseconomisch pas echt een probleem

Marco Waverijn, akkerbouwer in Philippine

Afgelopen jaar is 1 hectare uitgerust met een druppelirrigatiessyteem, op 40 centimeter diepte. Het irrigatiesysteem is 'gekopieerd' uit de glastuinbouw: bij substraatteelt in de kassen komt het water via druppelslangen (irrigatie), al dan niet aangevuld met meststoffen (fertigatie).

Eerste resultaten

De eerste resultaten stemmen de akkerbouwer optimistisch. 'Met de spuithaspel zijn de verliezen door verdamping groot en beregening zorgt voor verdichting van de grond. Ik verwacht dit jaar dezelfde opbrengsten op het proefveld als op de andere percelen.'

Dit seizoen krijgt Waverijn, met hulp van projectuitvoerder Acacia Water, toegang tot een bodemvochtvoorspellingsmodel. 'Het water uit de druppelirrigatie klimt als het ware omhoog naar de wortels en zorgt voor voldoende vocht in de grond', legt de akkerbouwer uit. 'Alleen voor het kiemen van de zaden is het onvoldoende. Daar zal ik de haspel nog voor moeten uitrollen als het niet regent.'

Project 'Deltadrip'

ZLTO en provincie Zeeland zijn aangehaakt bij het project 'Deltadrip'. Via het Deltaplan Zoetwater worden innovaties als deze breed gedeeld. 'Elke grond is anders en dat vraagt om andere oplossingen', weet Johan Elshof, waterspecialist bij ZLTO. 'Daarom is het belangrijk om ervaringen te delen. Nieuwe technieken, zoals zuinig omgaan met water, geeft ondernemers perspectief.'

Waverijn denkt dat de installatie ook bedrijfseconomisch goed uit kan voor de akkerbouw. Hij redeneert dat de aanleg binnen tien jaar is terugverdiend door de besparing op de kosten voor beregenen. 'Als zoetwater opraakt, dan hebben we bedrijfseconomisch pas echt een probleem.'

Kijken in kleine groepen

Druppelirrigatie staat in de akkerbouw nog in de kinderschoenen. Tijdens de velddag van het project 'Deltadrip' kunnen boeren en tuinders kennismaken met de techniek. De demonstraties staan gepland op donderdag 2 juli bij maatschap Waverijn in het Zeeuws-Vlaamse Philippine. Als gevolg van de richtlijnen van het RIVM vanwege het coronavirus worden bezoekers opgesplitst in kleine groepen. Rondleidingen starten op vier tijdstippen: 9 uur, 11 uur, 13 uur en 15 uur. Het maximale aantal bezoekers per rondleiding is twintig. Bezoekers van de velddag krijgen van experts uitleg over de verschillende onderdelen van het project: druppelirrigatie, verzilting, gewasgroei en bodemgesteldheid. Aanmelden kan tot 30 juni door een e-mail te sturen naar simon.vanmeijeren@acaciawater.com.