Stroken spitten beperkt droogteschade en winderosie

Het weer in Australië kan extreme vormen aannemen. Naast lange hittegolven ook massale bosbranden, zoals in 2019. De extreme droogte en de winderosie die hieruit ontstaan, zijn een doorn in het oog voor Australische akkerbouwers. Soms zien ze hun opbrengsten letterlijk in rook opgaan. Daarom ontwikkelen Australische boeren en onderzoekers nieuwe methoden om de gevolgen van droogte te beperken.

Een van deze methoden is het spitten. Directeur Alfons Sleiderink van machinefabrikant Farmax: 'De weersverwachting voor Nederland is een extreem droog groeiseizoen. Laat daarom Nederlandse akkerbouwers eens kijken naar de ervaringen die in Australië zijn opgedaan. Het is interessant om te zien hoe zij omgaan met droge periodes om hun opbrengst veilig te stellen.'

Onderzoek Zuid-Australië

De landbouwuniversiteit van Zuid-Australië heeft in 2015 contact opgenomen met Farmax. Het doel was een onderzoek opzetten naar het effect van spitten op zandbodems in een droog klimaat. Er zijn namelijk veel Australische boeren die een laag klei op hun akkers aanbrengen. Dit wordt door de bouwvoor gemengd om de retentie te verhogen.

Een van de innovaties die in Australië wordt getest, is het strokenspitten. Door de droogte hebben zandgronden die volvelds worden ingewerkt een grotere kans op winderosie. Met stroken spitten willen zij onderzoeken of deze bewerking de bodemstructuur verbetert en de gevolgen van winderosie beperkt.

Stroken spitten is het bewerken van de bodem op de plek waar het zaaigoed dient te komen. Tussen de stroken blijft de bodem onbewerkt met gewas(resten) van de voorgaande teelt. Met stroken spitten kan de bodem dieper worden bewerkt dan met frezen.

Opbrengsverhoging

Het strokenspitten is in 2019 in het Zuid-Australische Wynarka vergeleken met andere vormen van bodembewerking. In dit onderzoek werden de volgende zaken geconcludeerd: door de combinatie van stroken spitten en gerst zaaien in één werkgang, kon op het proefperceel een opbrengstverhoging van 15 procent worden bereikt. Het zaaigoed had direct toegang tot het bodemvocht.

In het onderzoek is een vergelijking gemaakt met een woelbewerking waar twee dagen later is gezaaid. Hier bleek de bovenste 5 centimeter binnen 48 uur te zijn uitgedroogd. De voornaamste verklaring van de opbrengstverhoging was een hoger kiemgetal en minder winderosie bij het strokenspitten.

Perspectieven

Naar aanleiding van de onderzoeken in Australië wordt gekeken of het strokenspitten ook perspectieven biedt voor de Europese landbouw. De ervaringen die Farmax heeft opgedaan in Australië zijn in Nederland gebruikt voor de bouw van een prototype. Met deze strokenspitter wil Farmax onderzoeken welke effecten strokenteelt heeft op groei, opbrengst, capillaire werking en bodemgesteldheid.

In het voorjaar van 2020 zijn percelen in stroken gespit waarbij in één werkgang mais is gezaaid. Dit seizoen wordt bijgehouden hoe de effecten van deze bewerking zich gaan ontwikkelen.