Resten gewasbescherming in Drentse natuur

Het onderzoek in Drenthe is uitgevoerd door het burgerinitiatief Meten=Weten. Dat nam in september 2019 op zeventien verschillende plekken monsters van planten en op zes plekken van mest (schaap en rund).

De monsters zijn genomen vanaf de rand van het natuurgebied richting de kern van dat gebied. Dit in de vooronderstelling dat er met het vergroten van de afstand tot landbouwgebieden een afname zichtbaar zou zijn van de concentratie en hoeveelheid aangetroffen middelen.

Van die afname is volgens de onderzoekers geen sprake. De bestrijdingsmiddelen zijn dusdanig vluchtig en mobiel dat ze zich over grote afstand verplaatsen en midden in de natuur terechtkomen. In totaal gaat het om 31 verschillende middelen, waarvan er twintig zijn toegelaten voor gebruik.

Al grote stappen gezet

'Niemand wil dat middelen uit vlooienbanden, muggenspray en gewasbeschermingsmiddelen in een natuurgebied worden teruggevonden. Ook niet als het om zeer kleine hoeveelheden gaat die vaak niet eens meer worden gebruikt', zegt Joris Baecke, portefeuillehouder Gezonde Planten bij LTO Nederland, in een reactie.

Boeren en tuinders spannen zich volgens hem in om te voorkomen dat er residuen in de omgeving achterblijven en hebben daar al grote stappen in gezet. 'Wij betreuren het dat het rapport over zeventien monsters niet ingaat op de mogelijke herkomst van de aangetroffen stoffen.'

Uitkomsten beter duiden

De gesuggereerde relatie met afnemende insectenpopulaties wordt in het rapport niet nader onderbouwd, stelt Baecke. 'Het is dan ook hoog tijd dat hier betrouwbaar wetenschappelijk onderzoek naar komt, zodat de uitkomsten van dit soort studies beter geduid kunnen worden.'

Gelukkig zetten verschillende organisaties zich daar al wel voor in, meldt hij. 'De productie van voedsel, planten en biodiversiteit zijn te belangrijk om alleen op basis van veronderstellingen te willen beschermen.'

Volgens Baecke is het belangrijker om naast metingen ook onderzoek te doen naar oorzakelijke verbanden van de vondsten. 'Dan kunnen we allemaal actie ondernemen die effectief is, van boer tot burger tot terreinbeheerder en overheid.'

Diepgaand onderzoek

Natuurmonumenten en Het Drentse Landschap zeggen geschrokken te zijn van de resultaten. Het Drentse Landschap en Meten=Weten vragen landbouwminister Carola Schouten om hier diepgaand onderzoek naar te laten uitvoeren.

'Het is beangstigend te zien dat er midden in onze natuur een cocktail van bestrijdingsmiddelen wordt gevonden. Die stoffen horen daar niet', zegt Ruud Kreetz, gebiedsmanager van Natuurmonumenten in Drenthe tegen het ANP.

'We kennen allemaal de feiten over de insectensterfte en hier in het Dwingelderveld hebben we dat, door langlopend onderzoek bij loopkevers, zelf vastgesteld. De afname bedraagt bijna 80 procent.'