Hoger landbouwbudget dankzij transitiefonds

Het budget voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) maakt onderdeel uit van de voorstellen die voorzitter Ursula von de Leyen woensdag heeft gepresenteerd voor de Europese meerjarenbegroting voor de periode 2021-2027.

De 400 miljard euro voor de land- en tuinbouw in die begroting is circa 5 procent meer dan de 382,5 miljard euro die voor de voor huidige periode (2014-2020) werd uitgetrokken. Dat komt door de 40 miljard euro extra die wordt uitgetrokken om de land- en tuinbouw te ondersteunen in de uitvoering van de boer-tot-bord-strategie en het klimaatakkoord. Daarnaast wordt er ook nog 15 miljard euro uitgetrokken voor plattelandsontwikkeling.

Zonder die extra miljarden voor zou het GLB-budget voor 2021-2027 uitkomen op 348 miljard euro, een bezuiniging van 9 procent ten opzichte van de huidige periode. Dat is wel minder dan de 14 procent reductie die in februari nog in Brussel werd voorgesteld.

Herstelfonds coronacrisis

Van het nieuwe EU-herstelfonds van 750 miljard euro, bedoeld om de economische gevolgen van de coronacrisis te beteugelen is 45 miljard euro gereserveerd voor de Europese land- en tuinbouw. Onduidelijk is nog of dit bedrag ook kan worden ingezet voor bijvoorbeeld de doelen in de boer-tot-bordstrategie.

LTO Nederland vindt het herstel van de Europese economie zeer belangrijk voor boeren en tuinders. De verregaande Europese duurzaamheidsambities zijn volgens de belangenorganisatie wel tegenstrijdig met het krimpende GLB-budget.

‘De boer-tot-bord en biodiversiteitstrategieën kunnen niet met nog meer efficiëntie en kostprijsverlagingen betaald worden. Er hoort een passend GLB-budget bij. Boeren en tuinders staan al onder grote druk en de timing van deze verlaging is dus niet goed. Het is lastig uit te leggen dat de Europese Commissie meer vraagt, maar daar structureel minder tegenover stelt’, zegt Léon Faassen, bestuurslid van LTO Nederland.

Corona onderstreept belang GLB

LTO ziet een ontwikkeling waarbij he GLB wordt aangewend om maatschappelijke problemen op te lossen naast het oorspronkelijke doel: inkomenssteunvoor boeren om zo de productie van hoogwaardig, veilig en betaalbaar voedsel te garanderen. De coronacrisis onderstreept het belang van die basis onder het GLB, zegt Faassen.

‘Ondanks de problemen waar we in de coronapandemie mee worden geconfronteerd is er geen moment geweest dat de schappen leeg waren. De land- en tuinbouw en de voedselvoorzieningsketen hebben een sleutelrol. Koester en bescherm de sector, voedsel is geen luxeproduct.’

Sigaar uit eigen doos

Het aandeel van de Nederlandse boeren en tuinders in het nieuwe GLB-budget is nog onbekend. LTO is hierover in gesprek met de Europese Commissie. Ook zijn er nog onduidelijkheden rond de besteding uit het hertselfonds. Faassen: ‘Het kan niet zo zijn dat de herstel- en transitiegelden door de korting op het GLB een sigaar uit eigen doos worden.‘

In juni is er Europees topoverleg over de meerjarenbegroting. Dan hoopt EC-voorzitter Von der Leyen een akkoord te bereiken met de lidstaten.