Snijphalaenopsiskweker Van Gils hard getroffen door corona

Reportage Noord-Brabant Peter van Houweling 14 mei 2020 om 06:41uur

Bart van Gils van snijphalaenopsiskwekerij Pulcher in Dongen wordt ongenadig hard getroffen door de coronacrisis. Van de ene op de andere dag kelderde zijn afzet. Ineens was alles onzeker.

Snijphalaenopsiskweker+Van+Gils+hard+getroffen+door+corona

Vier jaar geleden nam Bart van Gils phalaenopsisbedrijf Pulcher in Dongen over waar hij bedrijfsleider was. Vanaf dat moment deed hij er samen met zijn vrouw Ilse alles aan om het teelttechnisch te optimaliseren en om een betere positie in de markt te verwerven. Dat lukte.

Hun bloemen sierden onder andere evenementen van beroemdheden, zoals het verlovingsfeest van een van de rijkste Indiërs en de uitvaart van de Luxemburgse groothertog Jean. 'Daar zijn we best trots op', zegt Bart van Gils. Het eerste kwartaal van 2020 was financieel het beste tot nu toe.

Klap op 9 maart

Begin maart deed zanger Elton John nog een grote bestelling voor een feest. Diezelfde dag moest alles worden geleverd. Er waren toen al berichten over het coronavirus, maar de handel ging gewoon door. Op 9 maart kwam de klap. Ineens viel de export bijna helemaal stil. Ook het feest van Elton John werd afgeblazen. Gelukkig werd de order nog betaald.

Je kunt je niet voorbereiden op een complete stilstand van je bedrijf

Bart van Gils, snijphalaenopsiskweker in Dongen

De ondernemer is gewend om snel te schakelen. 'Alle bestellingen zijn last minute. Normaal weet ik nooit wat ik de volgende dag moet leveren. Klanten kunnen vanaf 4.30 uur bellen. Dat zijn groothandelaren die opereren van de locaties Aalsmeer en Naaldwijk van FloraHolland. Alles is maatwerk: de verpakkingen, de aantallen, alles. Om 10 uur vertrekt altijd de bus met bestellingen.'

Sierteeltwereld gaat plat

Maar op 9 maart ging ineens bijna de hele internationale sierteeltwereld plat. Gedane orders werden gecanceld en nieuwe orders bleven uit. De takken gingen niet meer zorgvuldig verpakt naar klanten, maar rechtstreeks in de afvalcontainer. 80 procent van de productie van de kwekerij was ineens waardeloos. De verkoop hobbelde nog wel een beetje door, maar dat kost alleen maar geld, zegt Van Gils. 'Je rijdt nu voor 50 euro naar Naaldwijk. Dat doe je voor vaste klanten; die wil je houden.'

80 procent gaat nu in de container. © Peter van Houweling

Ineens was alles onzeker. 'Je hebt dan gelijk veel vragen, zoals over wat je kunt doen met het personeel. Maar er zijn weinig antwoorden.' Ilse van Gils: 'Je kunt het niet overzien. Als je weet dat het een paar weken duurt, denk je: oké, daarna pakken we het weer op. Maar we hebben geen idee hoelang dit gaat duren.'

Paar dingen duidelijk

Een paar dingen waren direct duidelijk voor de ondernemers. Eén: gelijk alles vastleggen met tellingen en met foto's als bewijsmateriaal. Twee: gewoon doorgaan met produceren en oogsten, want anders wordt de hele cyclus van dertig weken ontregeld.

Bart en Ilse van Gils zochten meteen naar andere afzetkanalen voor hun bloemen. Ze schonken er veel aan verzorgingstehuizen, benaderden alle bloemisten in een straal van 20 kilometer rond hun bedrijf en bouwden een webshop. 'Je kunt niet veel, maar je wilt toch alles uit de kast halen', zegt Ilse van Gils. Maar het zet weinig zoden aan de dijk. 'Dit product is bedoel voor events en bruiloften wereldwijd. Die zijn nu allemaal gecanceld en de grenzen zijn dicht.'

NOW-regeling

Dankzij de Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW) kunnen de ondernemers de salarissen van hun elf medewerkers blijven betalen. Van begin af aan namen ze de interne regels voor het coronavirus met hen door. Niet alleen voor de veiligheid van het personeel, maar ook voor henzelf. Bart van Gils: 'We zijn als de dood dat we zelf het coronavirus krijgen. Iemand moet de teugels vasthouden. Het gaat nu om grote financiële beslissingen.'

De kweker is lovend over de hulp die hij krijgt. 'Complimenten voor de overheid. Ik vroeg op woensdag een uitkering van de NOW-regeling aan en binnen een week stond het geld op mijn rekening. Ook complimenten voor de banken, die de aflossingsverplichting hebben uitgesteld. Wij hebben goede ervaringen met onze bank.'

Uitstel van betaling

De meeste financiële hulp komt neer op uitstel van betaling. 'Je moet dat later terugbetalen. Als het goed gaat, lukt dat, maar die onzekerheid vreet wel aan je.' Ilse van Gils: 'Het is een akelig gevoel om je zo diep in de schulden te werken.'

De inpaktafels staan nu leeg. © Peter van Houweling

Bart van Gils benadrukt dat het bedrijf tot de coronacrisis goed draaide. 'We hadden gelukkig een buffer opgebouwd. Maar dat verdampt nu snel.'

Informatievoorziening

De ondernemer is lovend over de informatievoorziening van ZLTO en Glastuinbouw Nederland. 'Wendy Klijn van ZLTO belt me regelmatig of ze iets voor ons kan doen. Maar je kunt je niet voorbereiden op een complete stilstand van je bedrijf.' Ilse van Gils: 'Het raakt je ook privé. Je neemt die zorgen mee naar je gezin', zegt Ilse van Gils. Peter van Gils: 'We hebben nu totaal geen grip op ons leven.'

Export van snijphalaenopsisbloemen

Het bedrijf Pulcher van Bart en Ilse van Gils in Dongen is gespecialiseerd in het produceren van bloemen van de snijphalaenopsis. Pulcher is het Latijnse woord voor 'mooi'. Bart van Gils kweekt de takken exclusief voor houdbaarheid op de vaas. Dit betekent dat ze te verwerken zijn in boeketten en arrangementen. Verreweg de meeste bloemen gaan naar evenementen,over de hele wereld. Het bedrijf omvat 1,6 hectare kas. Van Gils nam het bedrijf vier jaar geleden over en heeft 'verschrikkelijk hard' gewerkt aan optimalisatie van de productie en aan versterking van de afzet. Hij investeerde onder andere in assimilatiebelichting, een CO2-installatie en een koelcel. Bij de afzet ligt de focus op de groothandel. Zo'n 60 procent gaat naar de Verenigde Staten en 20 procent naar de rest van de wereld. Daarnaast komt 20 procent voor de klok. Er zijn wereldwijd slechts zes kwekers die dit doen. Daarvan zitten er drie in Nederland, met een totaal areaal van 5,5 hectare.