Coronavirus treft vooral logistiek en sierteelt hard

Wereldvoedselorganisatie FAO meldt over februari 2020 een prijsdaling met gemiddeld 1 procent. Deze teruggang, na een periode van geleidelijke prijsstijging, is vrijwel geheel te wijten aan de corona-uitbraak. De scherpste prijsdaling doet zich voor bij plantaardige olie, zowel bij palmolie als bij koolzaad- en zonnebloemolie. De prijzen daarvan zijn sinds januari al met ruim 10 procent gedaald.

Maar ook producten die voor Nederlandse boeren belangrijk zijn, lijden onder de corona-uitbraak. FAO berekende voor de maand februari een gemiddelde prijsdaling voor alle vleessoorten met 2 procent. Schapenvlees leed het meest onder de handelsverstoringen, rundvlees had er ook behoorlijk last van.

Bij varkensvlees was een gunstige omstandigheid dat er internationaal relatief weinig aanbod was. Siertelers en exporteurs zien de afzet van bloemen naar Italië geheel stilvallen.

Suikernoteringen gestegen

De internationale graanprijzen daalden in februari met gemiddeld 0,9 procent. De suikernoteringen stegen wel met 4,5 procent. Dit was vooral te danken aan lage oogstramingen in enkele belangrijke productiegebieden.

De zuivelmarkt ondervindt nu duidelijk de invloed van de internationale onzekerheid. De Nederlandse zuivelnoteringen daalden deze week voor de vijfde keer op rij en zelfs iets sterker dan in de voorgaande week. Eerdere voorspellingen waren juist dat de prijzen dit jaar zouden gaan stijgen.

Italiaanse varkensmarkt onrustig

In de varkenssector loopt de afzet redelijk, maar met name de Italiaanse markt is ‘heel onrustig’, volgens een woordvoerder van Vion. De distributie van voedsel gaat ook in de zwaar getroffen regio’s in Noord-Italië door, maar op een veel ongeregeldere manier dan normaal.

De Nederlandse Fruittelers Organisatie laat weten vooralsnog geen teruggang in de afzet te zien. ‘Eten moeten mensen toch’, zegt beleidsmedewerker Herman Bus.

Voedselvraag blijft overeind

In China, waar de distributie de afgelopen tijd zeer moeilijk was, doen zich langzamerhand wat verbeteringen voor. ‘We merken absoluut de impact van de corona-uitbraak. De grote vraag is nu hoe lang de epidemie nog doorgaat’, aldus de Vion-woordvoerder.

Alle analisten wijzen erop dat de vraag naar voedsel niet afneemt door de uitbraak. Het zijn met name de logistieke problemen die de afzet dwarszitten, zoals de slechte beschikbaarheid van containers. Veel internationale handel is daardoor ontregeld.

Wat betreft de praktische situatie rond corona in Nederland staan de LTO-organisaties in de hoogste stand van paraatheid. Er is nauw contact met overheden, ketenpartijen, vakgroepen en collega-werkgeversorganisaties over de protocollen die van kracht zijn en mogelijke vervolgstappen. Mocht een volgende fase zich aandienen, dan kan LTO snel schakelen voor de benodigde opschaling.

Crisisteam van ZLTO

ZLTO, met Noord-Brabant als een belangrijk deel van het werkgebied, stelde maandagochtend een crisisteam in. De medewerkers is verzocht zoveel mogelijk vanuit huis te werken. En wie zich niet lekker voelt, wordt dringend gevraagd niet naar het werk te komen.

Bijeenkomsten met meer dan honderd mensen zijn nu landelijk verboden. ‘Die laten we de komende tijd dus vervallen’, zegt ZLTO-directeur Kathleen Goense. ‘Zoals deze week de bijeenkomst van de Taskforce Toekomstbestendige Stallen. Daar werden z’n 140 mensen verwacht.’

Ledenbijeenkomsten ZLTO afgezegd

ZLTO volgt de lijn dat alle niet-noodzakelijke ledenbijeenkomsten worden afgezegd. Ook LLTB en LTO Noord lieten donderdag weten de komende weken geen bijeenkomsten meer te laten plaatsvinden. De Nederlandse Fruittelers Organisatie trof een soortgelijke maatregel.

‘Tegelijkertijd zijn er ook leden die ons oproepen geen paniekmaatregelen te nemen’, aldus Goense. ‘Het is een voortdurend balanceren tussen de neiging om alles op slot te zetten en de wens om het gezond boerenverstand te laten prevaleren.’

Scenario’s liggen klaar

In LTO-verband worden meerdere keren per week de klokken gelijk gezet. De aanpak verschilt regionaal, omdat in bepaalde gebieden nog maar weinig besmettingen zijn. ‘Maar we stemmen ons beleid wel voortdurend met elkaar af’, benadrukt de ZLTO-directeur.

De LTO-organisaties houden daarbij ook nauw contact met het hele agrifoodnetwerk. Tot nu toe was er geen reden voor noodmaatregelen, maar daarvoor liggen wel scenario’s klaar. ‘Als bijvoorbeeld het melktransport lastiger zou worden, is de afspraak dat veehouders hun melk leveren aan de dichtstbijzijnde fabriek. Een soortgelijke regeling kan gelden voor de aanlevering van veevoer’, legt Goense uit.