Veehouder: 'Gezonde Partners zorgt voor lagere dierenartskosten'

Rundveearts Bauke van der Valk zet op maandagochtend koers naar het familiebedrijf Samsom in het Friese Sonnega. Hij komt regelmatig over de vloer, maar sinds twee jaar is er sprake van een vergaande samenwerking. Als onderdeel van het project Gezonde Partners zijn de dierenarts uit Wolvega en melkveehoudersfamilie een overeenkomst aangegaan.

'We hebben onze gezamenlijke doelstellingen geformuleerd en afgesproken welke kengetallen we monitoren om te kijken of we onze doelstellingen ook hebben gerealiseerd', zegt Van der Valk. Twee gezondheidsproblemen in de stal kregen voorrang: longproblemen bij de kalveren en mastitis bij de melkkoeien. Twee jaar geleden is de afspraak gemaakt om het antibioticagebruik, vastgesteld in dierdagdoseringen, terug te brengen tot onder de 2,5. 'En dat cijfer hebben we gehaald.'

Bonus voor veearts

Onderdeel van de overeenkomst is dat de veearts een bonus krijgt voor het behaalde resultaat. '400 euro', laat Van der Valk weten. 'En daar gaan we een keer van uit eten met z'n allen. Veel belangrijker is dat de dierenartskosten zijn gedaald van 149 euro per dier naar 94 euro afgelopen jaar.'

De vraag rijst of dierenartsen zich met deze werkwijze niet in de vingers snijden. Van der Valk, partner bij Dierenkliniek Wolvega, denkt dat dit wel meevalt. 'De uiteindelijke rekensom heb ik nog niet gemaakt. De nieuwe werkwijze levert mij veel energie en plezier op. Zowel de veehouder als wij steken er veel uren in. Maar dat zie ik als een dubbeltje investeren, voordat je een kwartje hebt.'

'Veearts 2.0 is ook manager'

Volgens Van der Valk hoort de aanpak van Gezonde Partners bij een 'veearts 2.0', die niet alleen opdraaft om acute gezondheidsproblemen te tackelen, maar ook als een manager functioneert. 'Een sparringspartner die met een goed netwerk de juiste mensen aan de tafel van de ondernemer brengt. Als het rendement en de liquiditeit van de melkveehouders toenemen, worden mijn rekeningen ook betaald.'

De dierenartskosten zijn omlaag gegaan en de melkproductie omhoog, zegt melkveehouder Nick Samsom als hij zijn ronde door de stal maakt. Hij heeft een vof met zijn ouders en broer, waarbij de familie melkvee en loonwerk combineert. Ze hebben zo'n 230 melkkoeien, inclusief enkele tientallen droge koeien, plus honderd stuks jongvee.

Het afgelopen jaar is een nieuwe stal gebouwd. De melkkoeien zijn nu op één locatie gevestigd. Daarmee heeft de nieuwe werkwijze een stresstest doorstaan. 'Tijdens de bouwperiode hebben de dieren een tijd zonder dak gestaan. En met meer koeien op één plek neemt ook de ziektedruk wat toe. Maar we blijven met alle maatregelen binnen de afgesproken doelstelling', stelt Samsom.

Rol voerleverancier essentieel

Voor zowel de veearts als de veehouder blijkt de rol van de voerleverancier essentieel. Niet alleen zijn de voerkosten een veelvoud van de dierenartskosten, ook speelt voeding een grote rol bij de gezondheid van de dieren. Zo zorgde broei in de kuil er afgelopen voorjaar voor dat de voeropname tijdelijk slechter was.

'Nu nemen we extra maatregelen door het gras eerder naar de kuil te brengen, steviger aan te rijden en af te dekken met zand. Ook hakselen we het stro voor de droge koeien. Het zorgt voor extra werkzaamheden en kosten, maar heeft ook resultaat', aldus Samsom. 'We zijn aan tafel een driemanschap en proberen een eenduidig advies te geven. We leggen de afspraken die we maken in goede verslagen vast en komen daar in het volgende overleg op terug', legt Van der Valk uit.

Zo heeft de veearts bepleit dat iedere melker handschoenen moet dragen om het risico op uierontsteking te verkleinen. 'Ik beloofde dat ik voor taart zou zorgen als ik bij iedereen handschoenen zou zien tijdens een onaangekondigd bezoek. Die taart is er gekomen.'

Openstaan voor kritiek

Volgens de veearts is het naast een goede sfeer ook noodzakelijk dat de veehouder open staat voor kritiek op de bedrijfsvoering. Volgens Samsom staat hij dat ook. Hij zet graag de puntjes op de i.

'We kunnen alleen niet alle adviezen meteen opvolgen. Zo laat onze gezamenlijke wens voor een nieuwe stal voor het jongvee nog even op zich wachten. Nu hebben we geïnvesteerd in een lichte, ruime en luchtige stal voor de melkkoeien. Daar zullen we ook de vruchten van plukken', aldus de veehouder.

Beiden willen de samenwerking doorzetten. Daarbij willen ze met behulp van data sneller en vaker op afstand monitoren. Dierenkliniek Wolvega wil daarnaast met andere rundveehouders eenzelfde overeenkomst aangaan. 'De interesse is er', besluit Van der Valk.