Negatieve prijsspiraal dreigt op tarwemarkt

De onzekerheid over de gevolgen van het coronavirus voor de wereldhandel zorgden afgelopen week onder meer voor dalende tarwenoteringen op de graanbeurs in Chicago. De verwachtingen zijn dat aankopen door China in Amerika kunnen worden uitgesteld, schreef de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) onlangs al in het weekbericht granen.

Overigens worden deze verwachtingen nog niet bevestigd in het World Agricultural Supply and Demand Estimates (WASDE)-rapport dat het Amerikaanse landbouwministerie USDA deze week publiceerde. Het landbouwministerie gaat vooralsnog uit van een stijging van de wereldhandel in tarwe. Ten opzichte van de prognose van januari is de verwachte import van tarwe door bijvoorbeeld China zelfs verhoogd van 3,2 naar 4 miljoen ton.

Een opvallende aanpassing in het WASDE-rapport is ook de verhoogde export van tarwe vanuit de VS zelf. Met 20,9 miljoen ton is er nu in volume al 17 procent meer verkocht naar het buitenland dan vorig jaar tot begin februari. Volgens de huidige prognose moet het totale exportvolume van de VS dit seizoen uitkomen op ruim 27 miljoen ton. Dat is het hoogste exportniveau van de laatste drie jaar.

De Matif in Parijs noteert maaltarwe stabiel op een niveau van 192,50 euro per ton. De relatief gunstige prijsvorming in Europa heeft volgens beursmakelaar De Vries & Westermann te maken met de iets zwakkere euro ten opzichte van de Amerikaanse dollar. Tarwe uit de EU heeft daardoor een gunstige concurrentiepositie. Dat vertaalt zich in exportcijfers die op dit moment 25 procent hoger zijn dan het meerjarig gemiddelde. USDA heeft het totale exportvolume voor de EU naar boven bijgesteld van 31 naar 32 miljoen ton.

Vanuit Rusland valt de export van tarwe juist tegen vanwege het aanbod vanuit de EU en de VS. Een uitvoer van 22,1 miljoen ton tot begin februari is 17 procent lager dan vorig jaar. Rusland heeft nog veel tarwe op voorraad om de komende periode te verkopen op de wereldmarkt.

Analisten verwachten van deze voorraad een negatief effect op de prijsvorming in Rusland zelf en ook in Europa. USDA rekent nog steeds met een Russische tarwe-export van 34 miljoen ton. Dat is minder dan de voorgaande twee jaren.

Oekraïne voortvarend

Voor Oekraïne meldt RVO.nl een voortvarende export. De exportteller staat tot eind januari op 15,9 miljoen ton. Dat is 37 procent meer dan vorig jaar. In het WASDE-rapport raamt USDA de export van tarwe vanuit Oekraïne op 20,5 miljoen ton. Dat is een record en bijna 4,5 miljoen ton meer dan vorig seizoen.

Voor het seizoen 2020-2021 zijn de eerste vooruitzichten voor de tarweproductie nu al positief. Rusland gaat uit van een productiestijging van 7 procent tot 79,5 miljoen ton. In India is 33,6 miljoen hectare tarwe (+12 procent) ingezaaid en wordt een oogst voorspeld van 110 miljoen ton. Dat is 8 miljoen ton meer dan in 2019-2020.

Verder daalden in Australië de noteringen voor tarwe na recente regenval. De neerslag verbetert na de lange periode van droogte niet alleen de condities voor de inzaai van granen, maar zorgt er ook voor dat veehouders voorlopig minder graan hoeven aan te kopen als aanvullend voer voor hun veestapels. Vanwege tegenvallende oogsten is overigens de exportpositie van Australië de laatste twee jaar behoorlijk verzwakt.

Eindvoorraad op recordniveau

In het WASDE-rapport heeft USDA verder voor het seizoen 2019-2020 geen grote wijzigingen doorgevoerd. Op wereldschaal zijn zowel de productieprognose als de verwachte consumptie een fractie verlaagd. De theoretische eindvoorraad blijft ruim 288 miljoen ton, dat is volgens USDA een recordhoeveelheid en bovendien genoeg om de wereldbevolking bijna twintig weken te voorzien van tarwe.

Van deze eindvoorraad ligt volgens de gegevens van het Amerikaanse landbouwministerie 148 miljoen ton tarwe opgeslagen in China. Vanwege de verhoogde import heeft het landbouwministerie de Chinese voorraden zelfs nog naar boven bijgesteld. Voor het eigen verbruik heeft de Chinese overheid voor ongeveer één jaar en twee maanden aan tarwe op voorraad.